№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Ярамір Тыплт

Гэта прабіваецца мова

Вершы

Пераклад з чэшскай Альгерд Бахарэвіч
Instinktea
(Instinktea)
 
Калі нашы сабакі злучацца ў зграі
калі ўсхвалявана з цёмнай упартасцю аддадуцца
законам Вечных Уцёкаў
і толькі часам спыняцца
каб уважліва ўцягнуць тысячы пахаў
наставіць вушы тарчма і  злавіць выццё імправізацый ветру
абмяняюцца пякучымі позіркамі і пабягуць далей,
тады ўжо мабыць будзе варта ў непарушнай цішы
застрахаваных кватэраў зноў прачытаць пажоўклыя лісты
Калі старыя да смешнага звычкі нашых сабак распусцяцца
у насцярожаным калектыўным інстынкце
і далячыні зліюцца ва ўрэзлівы след
тысяч вырваных самотнікаў
тады ўжо мабыць будзе варта разарваць старыя лісты
і ў дажджы якім падаюць абрыўкі угадваць новыя звароты
Калі сабакі дабягуць да межаў бачнасці нашых мікрараёнаў
і з неўразумела халодным спакоем чакальна разлягуцца
часам дзіка брахнуўшы проста так дзеля рэха
тады ўжо мабыць будзе варта
павольным крокам выйсці на балконы
і ўбачыць тое што яны бачаць
 
 
 
Жыўцом
(Zaživa)
 
Я пішу пра гэта,
але не хачу думаць.
 
Хто ведае, чаму
я заўжды хапаюся за адно слова,
за нейкае слова,
якое прывядзе мяне да загубы.
 
“Ты зазнаў гэта
Яшчэ жыўцом?”
 
Тым надвячоркам я швэндаўся сюды-туды
па лузе,
а з травы за мной цікавала чорна-белая котка.
Гэта быў мой канец.
Раптам я пабачыў, што ўсё вядзе да яе,
што мне не пазбегнуць яе,
не абмінуць котку,
якая сядзіць там.
 
Я бачыў, як наперакор мяняю напрамак,
кіруюся ў іншы бок
толькі дзеля яе,
але ўсё роўна марна і відавочна
зноў у іншы бок, зноў назад.
 
Або ў абыход да яе.
Або напрасткі.
 
Вузел зацягваўся, пакуль яна ад мяне не ўцякла.
 
Вузел,
зноў адно з гэтых словаў.
 
Толькі кінешся за нейкім такім,
і ўжо на ягоным месцы цябе пільнуе іншае,
з якім увогуле ніколі не было варта звязвацца.
 
А тады ўжо не выкрасліць, не ўцячы
за іншым словам.
Ніякае не будзе іншым.
І яны нагадаюць пра гэта ўсе разам.
 
Я ўжо не адчуваю верш, а толькі халодны поціск,
што ніхто з нас жывых
напэўна сапраўды не хацеў бы ведаць,
а тым больш перажыць,
што яшчэ можа значыць
 
жыўцом.
 
Пакуль яно ад мяне не ўцячэ.
Як тады.
 
 
 
Гэта прабіваецца мова
(To naráží řeč)
 
Я ляжу
на покрыве
з ледзь чутных
бразгату і грукату.
Ледзь чутных,
але настойлівых. Усё больш адчувальныя,
яны прабіваюцца знізу,
пераносяцца на мяне, лёгка,
вельмі лёгка — і злёгку
пабольваюць.
Быццам бы нешта цярэцца
паміж столяй і падлогай,
недзе там,
дзе іх яшчэ нельга адрозніць адну ад адной.
Асабліва гэтае высокае,
ужо амаль выразнае,
зрэдчас бязладнае
трымценне.
Так прабіваецца мова.
Відаць, паверхам ніжэй загаварылі жанчыны.
Пераклад з чэшскай – Альгерд Бахарэвіч © 2017

Чытайце таксама

Дан Андэрсан

Дан Андэрсан

Шведскамоўны паэт і празаік, некаторыя свае вершы сам паклаў на музыку

Эльфрыдэ Елінэк

Эльфрыдэ Елінэк

Аўстрыйская пісьменніца, паэтка, эсэістка, драматург, літаратурны крытык. Лаўрэатка Нобелеўскай прэміі па літаратуры (2004).

Сяргей Пясэцкі

Сяргей Пясэцкі

Польскамоўны пісьменнік, публіцыст, афіцэр выведкі

Габрыэле Д'Анунцыё

Габрыэле Д'Анунцыё

Пералічэнне фактаў з біяграфіі не зможа даць нават аддаленага ўяўлення пра гэту неардынарную асобу

1130