№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Наталля Вішнеўская

Неба таемна глядзіць мнагавокае

Вершы

Ціха навокала...

 

Ціха навокала. Ночка вясновая,

Нібы дзяўчына да хлопца вясёлага,

Нікне да шэрых грудзей камяніц,

Туліцца ў бляску вясёлым зарніц.

 

Вецер сарваўшыся ймкнецца маланкай,

Стукне у вокны, у шыльды буяна,

Быццам юнак развясёлы вальсуе,

З ліпай кудлатай гуляе-жартуе.

 

Неба таемна глядзіць мнагавокае,

Зоры мігцяць, мітусяцца высока так...

Рынецца з неба адна з іх, другая,

Глянуць іскрыста — і ў цемры знікаюць...

Красавік 1925 г.

 

 

Ноч

 

Не шапоча над рэчкай чарот

Ў лёгкім подыху кволых дрымот…

Хвалі сіняй ракі

Спавілі берагі —

Спяць…

 

Явар стан пахіліў над ракой,

Ледзь ваду закрануў галіной,

У вясковай красе,

Ў брыльянцістай расе

Задрамаў…

 

Месяц вынырнуў з хмар залатых,

Зазірнуў у люстэрка вады,

Заблукаў у кустох,

Ў маладзенькіх лістох

Загуляў…

 

Раптам ветрык узняўся наўсцяж,

Зашасцеў у карунках лісця,

Кроплі ясныя рос —

Дыяментавых слёз

Паскідаў…

 

Зашумеў ціха, ціха лазняк,

І дубняк свой голас узняў,

Усё сціхла ізноў…

Сон над чорнай зямлёй

Панаваў…

[1926]

 

 

Завіхрылі

 

Завіхрылі, завіхрылі

Віхры ў полі, ў чыстым полі,

Завіхрылі ў чыстым полі,

На разложыстым прыволлі,

 

Зацягнуўшы сінь нябёсаў,

Неба ў хмары убралося,

Неба ў хмары убралося,

Шэрым смуткам завілося.

 

Верхалістыя бярозы

Паскідалі долу слёзы,

Паскідалі долу слёзы —

Буйна іскрыстыя росы.

 

І, абтрэсшы ўбор зялёны,

Завіліся ў чырвань скроні,

Завіліся ў чырвань скроні,

Паабтрэсшы ўбор зялёны.

 

На балоце ў шэрай далі

Рассыпаліся каралі,

Рассыпаліся каралі

Журавін у мшыстай далі.

 

Журавы у неба белі

Ў край далёкі адляцелі,

Ў край далёкі адляцелі

Журавы ў імглістай белі.

 

Веюць віхры ў чыстым полі,

Ў чыстым полі на прыволлі,
Веюць віхры на прыволлі,

Апавіўшы смуткам поле.

1926

 

 

* * *

 

Бліскучы ўсход зары пунсовай,

Крывёй набракшы небасхіл...

У ледзяных, сцюдзёных сковах

Гадзіннік восем адзваніў.

 

Палегла прозалаць на дахі,

Зазалаціўся ўсцяж прасцяг,

На вежы ў сіні, па-над гмахамі

Затрапятаў чырвоны сцяг.

 

Пунсовы ўсход... Ружовых фарбаў

Не апавіў фабрычны дым,

І сыпле жменяй рання чары

Дзень срэбразвонкі... будзіць ўздым.

 

Іду... Куды — сама не знаю...

Вось проста хочацца ісці,

Бо ціха, ціха пачынае

Зор наквець яркая цвісці.

 

На свежых шчоках сок вішнёвы,

Мацней пульсуе ў жылах кроў,

І кожнай постаці знаёмай-незнаёмай

Так хочацца гукнуць вясёлае “здароў”.

 

Стазвонны брук, суровасць гмахаў, —

Хоць я й люблю нямы прастор,

палёў аснежныя размахі, —

Ўсё ж ёсць ў каменнях хараство.

 

Люблю разгульных вуліц радасць,

Адвечны гул, нямоўчны звон,

Дзе столькі сіл спрадвеку прагна

Жыццю імкнуцца наўздагон.

 

Вятры калышуцца... Усход палае.

На вежы час угрунь бяжыць...

А я іду... паклонам рань вітаю...

І хочацца бязмежна адчуваць і жыць!

16-ХІІ-26 г.

 

 

Ты сказаў...

 

Ты сказаў мне — роўна ў дзесяць

Да цябе прыду, —

Хай жа ветры апавесцяць

Лёгкую хаду.

 

Хай жа ветры нагадаюць

Твой далёкі крок...

Я з надзеяй і з адчаем

Выйду за парог.

 

Пагляджу на пуцявіну:

Шлях стары далёк.

Так трывожна б’юць гадзіны...

Паланее зрок...

 

Вее даль... палын і мята

Ды сівы туман...

Прашумі мне вецер, братка,

Любае імя!..

 

Выйду, гляну... ў хмарах месяц,

Навакол імгла...

Ты сказаў мне — роўна ў дзесяць,

А чаму ж няма?..

Лістапад 1927 г.

Падрыхтаваў да друку Віктар Жыбуль.

 

Чытайце таксама

Сэфі Ата

Сэфі Ата

Нігерыйская пісьменніца, драматург. Жыве ў ЗША, піша па-ангельску

Мікалай Гогаль

Мікалай Гогаль

Рускі празаік, драматург, паэт, крытык, публіцыст украінскага паходжання

Святлана Макаравіч

Святлана Макаравіч

Адна з найбольш яскравых і спрэчных постацяў у сучаснай славенскай літаратуры

Дзіна Кампана

Дзіна Кампана

Італьянскі паэт

2445