№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Кэралін Фаршэ

Нябесны прывід

Вершы

Пераклад з ангельскай Вальжына Морт
Палкоўнік
(Colonel)
 
Усё, што вы чулі, — праўда. Я была ў яго дома. Яго жонка прынесла
паднос з кавай і цукрам. Яго дачка падпільвала пазногці, сын
не вячэраў дома. Штодзённыя газеты, пакаёвыя сабакі, поруч з ім —
пісталет на падушцы. Голая поўня гайдалася на чорнай вяроўцы
над домам. Па тэлебачанні ішоў паліцэйскі серыял. Па-ангельску.
Аскепкі бутэлек тырчалі са сцен вакол дома, каб раздзяўбаць чалавечыя
калені або распаласаваць рукі. На вокнах стаялі краты, як у алкагольных
крамах. Мы павячэралі ягняцінай і добрым віном. На стале быў залаты званочак, каб паклікаць служку. Служка прынесла зялёныя манга, соль, хлеб.
Мяне спыталі, ці спадабалася мне краіна. Паказалі кароткую рэкламу
па-гішпанску. Жонка прыбрала ўсё са стала. Потым была размова пра тое,
як цяжка стала кіраваць. Папугай на тэрасе сказаў “хэлоў”. Палкоўнік
прыкрыкнуў, каб ён здох, і адсунуўся ад стала. Мой сябра
сказаў мне вачыма: маўчы. Палкоўнік вярнуўся з торбай, з якой ходзяць
у краму. Ён высыпаў на стол чалавечыя вушы. Яны былі быццам
высушаныя персікавыя палавінкі. Інакш сказаць немагчыма. Ён падняў
адно з іх у руцэ, патрос ім перад нашымі тварамі, кінуў яго ў шклянку
з вадой. Там яно ажыло. Мне абрыдла займацца фігнёй, сказаў ён. А
што да нейкіх там правоў, скажы сваім людзям, каб яны ішлі нахуй.
Рукою ён скінуў вушы на падлогу і ўзняў келіх з рэшткамі віна.
Якраз для тваёй паэзіі, так? — сказаў ён. Некаторыя вушы
на падлозе злавілі рэшткі яго голасу. Некаторыя вушы ляжалі прыціснутыя
да падлогі.

 
Нябесны прывід
(The Ghost of Heaven)

Са сну ў сон праз трыццаць гадоў ночы,
дзіця сама з дзіцем,
якое мы шукалі

тут і там, сярод
костак, усё яшчэ ў рукавах і штанінах,
падчышчаны хрыбетнік, слоік з фарбай,
скальп з валасамі.

Ушытае ў пругу памяці:
Агонь.
Бог Абрама, Бог Ісака, Бог Якава,
Бог
не
філосафаў і вучоных. Бог не паэтаў.

З ночы ў ноч:
дзіця ідзе да мяне праз палаючую кукурузу,
па чыстых костках тых, чыю плоць
грыфы-ўрубу паднялі ў неба.
 Дык вось як мы ўздымаемся!
 У кіпцюрах зрынутых анёлаў.
 Каб нас склалі наноў
 у працоўных цэхах аблокаў.
 
 Яна ўзнялася там, дзе яе знайшлі,
 недалёка ад урны для вады, пакінула сябе
 ляжаць за сабой на зямлі,
 дзе знайшлі яе, што трымала рукі
 перад сабой, нібыта лунацік.
 
 Вось якой яна з'яўляецца перада мной: прывід у небе.
 Несучы свае рукі ў сваіх руках.

 Сіні дым з кукурузнага ложка, лопанне крылаў.
 На сценах гарадскіх вуліц — чума ініцыялаў.

 Ідучы праз асветленую агнём раку
 да палаючага дома: мёртвая машынка
 Зінгер і кавалак сукенкі.

 Знадворку дрэва кэш'ю плакала
 счарнелымі арэхамі па лістоце.

 Знадворку папяровыя светлячкі ляцелі да зорак.
 
 Прынясі пеніцылін, калі можаш, хірургічны бінт, тачыльны камень,
 сродак ад камароў, толькі не аэразольны.
 Асобна прынясі шпрыц для макроты,
 нож, драўляныя палачкі, хірургічны клямар і пластыкавыя мяшкі.
 
 Табе спатрэбіцца бутэлька воблака
 для анестэзіі.
 Як палёт журавоў
 праз бясколерныя сны.

Калі п'яўка адкрывае тваё цела, яна пакідае маленькі вулкан.
Заўжды перад сном абмачы валасы ў шкіпінары.
 Такое забываеш яшчэ
 да прыходу памяці.

 Дзяўчыну знайшлі (не кажы гэтага)
 з адсечанай галавою мужчыны, запханай
 унутр яе, там, дзе мусіла б быць дзіця.
 Ніхто не мог сказаць, хто гэты мужчына.
 Адзін з мерцвякоў.
 Таму, урэшце, яны
 забілі не цяжарную дзяўчыну.
 Гэтая навіна была ім палёгкай.

 Гэты гук у кустах?
 Вецер асядае ў сорга.

 Калі цябе cхопяць, гавары.
 Гавары. Так, калі ласка. Ты пачула мяне
 правільна першы раз.

 У цябе спытаюць, хто ты такая.
 Так ці інакш, нас усіх пытаюць, хто мы такія.
 
 Усе, хто прыходзіць,
 Усе, хто прыходзіць у гэты свет,
 Усе, хто прыходзіць у гэты свет, — пасланцы.
 Адсунь сваю фіранку духу.



Сан-Анофрэ, Каліфорнія
(San Onofre, California)

Мы зайшлі далёка на поўдзень.
Далей бабулі
лузгалі бабы на чорныя шалі.
Парціё, які выразаў сваё імя
на сценах, тонкія цуркі
мачы, дзеці, што лепяць з гразі.
Калі мы пойдзем далей, мы можам спыніцца
на тым самым месцы,
дзе нехта знік,
і словы “Хадземце з намі!” мы можам
іх пачуць. Тады нам прыйдзецца
жыць са звязанымі
рукамі. Таму лепш
проста слухаць
вецер, што гайдае лімоны,
сабак, што гойсаюць праз тэрасы,
і ведаць, што ў час, як птушкі і цёплае надвор'е
заўжды рухаюцца на поўнач,
мусяць мінуць гады,
каб туды дайшлі
крыкі зніклых.

 
Наведнік
(The Visitor)

Па-гішпанску ён прашаптаў, што не засталося часу.
Гэта гук косаў, што гнуцца ў пшаніцы,
боль якой-небудзь жніўнай песні ў Сальвадоры.
Вецер уздоўж турмы, асцярожны,
як рука Францыска, што ідзе там, унутры,
дакранаючыся да сценаў, гэта дыханне яго жонкі,
што праслізгвае да яго ў камеру кожную ноч, калі ён
уяўляе, што яго рука — гэта яе рука. Гэта маленькая краіна.

Няма нічога, чаго адзін чалавек не зробіць другому.
Пераклад з ангельскай – Вальжына Морт © 2014

Чытайце таксама

Пэт Паркер

Пэт Паркер

Афраамерыканская паэтка-лесбіянка і актывістка.

Ісроэл-Ешуэ Зінгер

Ісроэл-Ешуэ Зінгер

Пісьменнік, старэйшы брат нобелеўскага лаўрэата Ісака Башэвіса-Зінгера.

Міндаўгас Валюкас

Міндаўгас Валюкас

Літоўскі паэт, празаік, драматург, рэжысёр, актор, музыка.

Вікенцій Равінскі

Вікенцій Равінскі

Беларускі паэт і празаік, адзін з пачынальнікаў беларускай сатыры

1326