Папаўднёвыя гадзіны, калі верыць брашурам Таварыства барацьбы з ракам, — гэта менавіта тыя гадзіны, у якія можна бавіцца на пляжы, не баючыся трапіць у статыстычную справаздачу Таварыства. Але па шчырасці... Усё адно было горача. Горача і вільготна. Побач са мною двое маленькіх дзетак капалі яму. Яны ўжо схаваліся ў ёй: наверсе тырчалі толькі іхнія галоўкі. За якія два крокі ад мяне на выцвілай пікейнай коўдры ляжалі іхнія бацькі. Жанчына — на спіне, у зялёных сонечных акулярах на вачах. Мужчына — на баку. Ён чытаў таўшчэзны том Стывена Кінга.
Жанчына павярнулася на жывот, расшпіліла станік і сказала мужчыну лянотным, трохі распешчаным голасам:
— Шауль, намаж мяне.
Шауль не спяшаўся. Краёчкам вока я пачаў сачыць за ім, бо мне хацелася пабачыць ягоны твар. Прычына была даволі бязглуздая: цягам майго захапляльнага і выбітнага жыцця я ведаў толькі аднаго Шауля, але ён загінуў у аўтакатастрофе сем гадоў таму. Палова нашых з ім гутарак круцілася вакол дзетак. Яму хацелася вялікую сям’ю, гэтаму майму знаёмаму Шаулю, і ён увесь час марыў пра сваіх нашчадкаў.
Ён пачаў марыць задоўга да таго, як у яго нарэшце з'явілася партнёрка, з якой умагчымілася іх займець. Але потым здарылася аварыя, і яна засталася адна, і, калі добра разважыць, мо і да лепшага, што яны не паспелі завесці дзяцей.
На сваім вяселлі, якое ладзілі дзесьці не даязджаючы Беньяміны, Шауль налупіўся як след і перахапіў дзяўчыну, што прыйшла са мной, нашу агульную знаёмую, якую я ледзь ведаў, зацягнуў яе ўбок ды спытаўся, ці займаемся мы сэксам.
— Ты чаго, Шауль? — незадаволена прагаварыла яна.
— Я павінен ведаць, ці займаецеся вы сэксам, — паўтарыў ён.
— Не, — адказала дзяўчына. — Калі ты павінен ведаць: не, не займаемся. Мы ледзь знаёмыя — якія два-тры спатканні.
— А ты не хочаш? — ціснуў ён. — Ты не хочаш?
Яна не адказала. Шауль расцаніў маўчанне як згоду і пайшоў шукаць мяне. Я быў знадворку і курыў цыгарэту. Праз чвэрць гадзіны ён адшукаў мяне, наблізіўся і паваліўся кулём.
— Чаго, Шауль? — сказаў я пасля таго, як ён сеў больш-менш роўна.
— Ты і яна. Як там яе... Шыра Ваксман...
— І што?
— Чаму б вам... — ён памахаў рукой, паказваючы нешта неакрэсленае.
— Чаму б нам што, Шауль? Мо хочаш папіць?
— У-у, — застагнаў ён і абхапіў галаву рукамі, — не нагадвай мне пра выпіўку. Я проста адчуваю: яшчэ трошкі — і мяне няслаба званітуе.
Ён утуліў галаву ў калені.
— Дык чаму б... ты і яна. Чаму б вам не ажаніцца?
— Ажаніцца? Мы ж ледзь знаёмыя.
— Яна файная дзяўчына. Я яе ведаю — павер мне. Яна будзе цудоўнай мамай. У вас будуць прыгожыя дзеткі. Зрабі хоць раз, як я кажу.
Я выкінуў недакурак і расціснуў яго нагой.
— Ну й колькі дзетак ты агораеш сёння, га? — пацікавіўся я.
— Смейся-смейся. Мо й не сёння, але абавязкова зраблю. Дзеткі — вялікая рэч. Ты яшчэ пабачыш, што я меў рацыю. Ды мая Дафна — не так сабе прыгожая дзяўчына, я не так сабе з ёю ажаніўся. Яна — вельмі адметная, каб ты ведаў. Я толькі зірну на яе і адразу бачу вялікую сям’ю.
Я хітнуў галавой. Нечакана мне падумалася, што я ніколі не змагу адчуць нешта падобнае. І што заўсёды буду гуляць сам-насам у сваю спрадвечную гульню з Творцам, вынік якой вядомы наперад, і кожная жанчына, што паспрабуе далучыцца да мяне, будзе не больш як фігурай на дошцы. Вядома, я памыляўся: у дзень, калі я сустрэў тую, якую мусіў сустрэць, усё змянілася. І Шауль таксама памыляўся. Аднак я веру, што ён напраўду бачыў сваю вялікую сям’ю і што гэтая сям’я насамрэч існавала — нейкае імгненне, у нейкім невядомым месцы. І ўсё гэта магло адбыцца, але сталася па-іншаму.
Але надоечы на пляжы іншы Шауль чытаў Стывена Кінга, потым павярнуўся да сваёй жонкі і нашмараваў яе крэмам. Я зазірнуў яму ў вочы. Часам ты сапраўды бачыш тое, што можа быць, але гэтым разам усё было настолькі цьмяна, што сабе не схлусіш. Мужчына ўзняўся і паклікаў дзяцей, якія даўно з галавою схаваліся ў выкапанай імі вялізнай яме. Ён паклікаў іх падсілкавацца лусцікамі і садавіной.
Праігнараваўшы бацьку, дзеці працягвалі капаць. Два маладыя кітайцы, што працуюць у пасажы "Гарадскі сад" у краме далікатэсаў "Аароні", спыніліся перада мною. Яны раздзеліся да плавак і селі на раскладных крэслах. Шауль голасна прыгразіў дзецям, і праз колькі секундаў над ямай з'явіліся іх галовы.
Дзеці вылезлі наверх, і тут яны ўбачылі кітайцаў. Хлопчык, гадоў сямі, стаў як укапаны. Дзяўчынка, крыху меншая за яго, пабегла была назад у яму, але хлопчык сціснуў яе за руку і паказаў на кітайцаў.
Яна шырока разявіла рот. Яна бязгучна прагаварыла: "Мама".
А хлопчык усхвалявана закрычаў:
— Атрымалася! Атрымалася!
Тады падышла іхняя маці, схапіла дзяўчынку за руку і дала хлопчыку плескача.
— Колькі разоў трэба казаць не талопіцца дарослым у вочы! — пачала ўшчуваць яна.
Потым сілком павалакла іх прэч.
Кітайцы працягвалі моўчкі сядзець на сваіх раскладных крэслах.
Хлопчык заплакаў. Дзяўчынка старалася абараніць яго і сказала маці:
— Але мама, праўда атрымалася...
— Хопіць! — перарвала яе жанчына. — Сядзіце ціхенечка і ешце.
Елі яны ў дакорлівай цішы. Па невялікім часе перасталі плакаць. І я б да сённяшняга дня не дазнаўся, што там адбылося, калі б хлопчык яшчэ раз не падышоў да кітайцаў і зноўку не ўталопіўся ў іх.
Жанчына ўстала, каб забраць сына.
— Я прашу прабачэння, — з'вярнулася яна да кітайцаў па-ангельску. — Я проста сказала ім, што калі яны будуць занадта доўга капаць, дык трапяць у Кітай.
Кітайцы зірнулі на жанчыну. Ніводзін мускул не здрыгануўся на іхніх тварах.
Упершыню надрукавана ў кнізе Узі Вайля “Буржуазія задаволена не да канца”: апавяданні і мініяцюры (Логвінаў, 2018).
