Гісторыя пра суцяшэнне (Historier om trøst)

Ён пачынае так, як пачынае большасць мужчын: кладзе яе на ложак і цалуе з усёй пяшчотай, на якую здольны. Што яшчэ ёй застаецца, як не пацалаваць яго ў адказ? Яны доўга цалуюцца, як прагныя каханкі, як каханкі, якія спатольваюць прагу ў іншым месцы. Калі яна заплюшчыць вочы, то зможа ўявіць тое іншае месца, ён мае для гэтага дастаткова мяккія вусны, правільную бараду і правільныя дакрананні. Нарэшце ёй даводзіцца адвярнуць твар, каб зусім не забыцца. Яна хоча бачыць так блізка яго позірк, яго чорна-карыя вочы.

Затым ён спускаецца па шыі да шыйнай ямкі, да грудзей, спачатку адной, пасля другой, ён іх і камечыць, і гладзіць, і цалуе, пакусвае, палізвае, пасмоктвае. Ёй падабаецца, як ён захоўвае баланс у гэтай разнастайнасці, усё выглядае шматабяцальна і пры гэтым працуе. Але гульня са смочкамі ладзіцца не толькі каб разагрэць яе, але і каб даць ёй наперад адчуць смак таго, што ён збіраецца рабіць ніжэй. Так бы мовіць, яму хочацца смакаваць. Канечне, яму гэтага хочацца. Усім мужчынам хочацца смакаваць. Усе мужчыны маюць твары, якім карціць праціскацца, занурацца і піць. І на ўсялякі выпадак, калі ён спускаецца ніжэй, яна прыўздымаецца на локцях і кажа, хоць падазрае, што яму гэта ўжо вядома, у мяне месячныя, кажа няўпэўнена і неяк недарэчна, і ён паглядае на яе знізу, а яна думае пра тое, што на нейкі момант яны трымаюць вачыма кантакт, пакуль ягоная барада казыча яе над пупком, і хоць ёй неспакойна і трывожна, ён апускаецца ніжэй.

Ён рухаецца па коле. Гэта метад мужчын. Мужчын, якія хочуць, каб іх умольвалі. Мужчын, якія хочуць, каб іх слухалі. Яна разлічвае, што, можа, яму хочацца толькі з ёй пагуляцца. Таму што з яе цячэ кроў, яму проста хочацца яе ўзбудзіць, асцярожна дакрануўшыся языком зверху. Ва ўсякім разе, ёй нічога больш не хочацца. І яна глядзіць на яго — прыемна і дзіўнавата бачыць новы твар у сябе паміж ног — яна глядзіць на яго, каб упэўніцца, што ён ведае, да чаго вядзе, ведае, чаго хоча, але як толькі ён кранаецца языком яе скуры, як толькі робіць першыя рухі, усё адразу праясняецца. Яна шкадуе, што не скарысталася тампонам ці, яшчэ лепш, менструальнай чашай, але цяпер позна. Хутка ёй стане ўсё роўна, і шкадаванне пройдзе.

Ён не дае ёй сагнуцца, уладкоўваецца ў яе паміж ног і занурвае свой язык у яе з такой рашучасцю, да якой яна не прывыкла. Упарты, і мяккі, і прагны звер. Яна не паспявае падумаць, калі апошні раз правяралася на венерычныя захворванні і тое, што калі на яго трапіць яе кроў, гэта будзе бяспечна або рызыкоўна. Магчыма, яна думае, што ён дарослы. Што ўсё можа быць рызыкоўным. І што ёй хацелася б, каб цяпер быў іншы перыяд месяца, але яна больш не можа пра гэта думаць. Асалода заўжды перамагае сорам, можа, у гэтым уся сутнасць, і ён таксама насалоджваецца, яна чуе — па распусным муркатанні напаўзадушанага жаночымі сцёгнамі мужчыны — ён хоча гэтага, хоча, можа, нават больш, чым усяго іншага ў сваім, па вялікім рахунку, адэкватным быцці, акурат сюды ён хоча, і ўсім ротам хапае яе, нястрымна й дзіка, ён ссе, і чмякае, і тузае, і шморгае, і сёрбае, і лютуе з усім, што хоча ўзяць у яе, забраць у яе, усё чырвонае і бліскучае, ён усмоктвае гэта ў сябе, нібы гэта ягонае, і не спыняецца, пакуль не адчувае пульсацыю на вуснах, удары яе нутра на сваім языку. Як падае паранены звер, не паспеўшы ўцячы, так і ён укленчвае, убіраючы апошнія кроплі, цяжкія кроплі, цяпер ужо асцярожна, павольна і асцярожна, каб нарэшце рупліва выцерці бараду краем посцілкі, на якой яна ляжыць.

Хадзем у гасцёўню, шэпча ён. Ён хоча ўбачыць яе ў іншым святле, узяць яе пад іншым вуглом. Яны ідуць туды голыя, разам, поплеч. Адно гукі босых ног па паркеце. На сафе ляжыць чорны ручнік. Ён сядае на ручнік. Святло ідзе ад таршэра ў куце. Сядзь на мяне, кажа ён.

Адзінокі мужчына ў сваёй фешэнебельнай кватэры. Цяпер яна яго бачыць. Гэтага самотнага мужчыну, які чакае і шукае збавення. Ягоную самоту, тое, як самота ператварае патрэбу ў неабходнасць, а далей з неабходнасці ў нешта іншае, і ці стане ён прасіць або загадваць, вырашае не толькі яна, але ацэненае гэта будзе ёй адной. Яна ведае: прыніжэнне такое ж адноснае, як і адданасць. Няцяжка сесці на іншага. Напэўна, горш так не зрабіць. Каму ж не хочацца дадому?

Але чым ён бліжэйшы, тым цяжэй ёй робіцца. Напрыклад, ягоны пах, або барада на дотык, або цяпло ад грудзей — усё, што выглядае і нагадвае пра нешта іншае, нешта меншае, што імкліва ўзнікае, пра нейкае загадкавае адхіленне. Раптоўна, пакуль непаразуменне не ўзяло верх, пакуль самае выразнае ў ім і, мабыць, адзінае ў ім — гэта тое, кім ён не ёсць. Вазьмі мяне ззаду, кажа яна, адыходзячы. Яна становіцца на карачкі, рукі на стол, а калені на край сафы, каб яму было дзе прымасціцца, яна робіць усё, каб, мабыць, ім абаім было прасцей. Ззаду — самая надзейная поза. Калі не хочацца важдацца з пацалункамі або занадта блізка сутыкацца тварамі. Калі хочацца пазбегнуць рызыкі патануць у чужых вачах або захаваць магчымасць думаць пра некага іншага. Ззаду — гэта адзіны спосаб. Самы сумленны спосаб, калі няма лепшага. І ён пранікае ў яе, а далей усё ідзе само. У хуткім часе ён выходзіць з яе, каб пратрымацца даўжэй. Адпускае яе. Яна аглядае гэты вялізны пусты пакой, які ўбірае рэха іхных гукаў. Ёсць тут нейкая прастата. Абсалютна непрыкрытая прастата. Мінае нейкі час, і ён ізноў у ёй. Важкія штуршкі. Грунтоўныя штуршкі. Восем, дзевяць, дзесяць іх, а пасля ён хутка выслізгвае і канчае ёй на спіну. Даволі ціха. Надзіва ціха. Быццам птушыны ўздых перад смерцю. Усё добра, пытаецца ён. Яна не разумее, навошта ён пра гэта пытаецца.

Ён просіць яе не варушыцца, і сам ідзе па паперу. Яна робіць так, як ён просіць, і стаіць нерухома, пакуль ён яе не вытра. Бачыш, я магу быць тваёй статуяй, кажа яна, ён усміхаецца на гэта і запытвае, ці можа першым пайсці ў ванну. Ты ж таксама пойдзеш у душ? Вось так — ён кладзе тоўсты скрутак паперы ёй паміж ног — можаш пакуль пасядзець тут, кажа ён і паказвае на разасланы ручнік лёгкім штуршком у плячо. Усё добра? Ён зноў пра гэта пытаецца. Я пашукаю табе іншы ручнік, падкрэслівае ён.

Уся гэтая ветлівасць і акуратнасць, яна думае пра гэта, пакуль ён мыецца. Яна сядзіць адна ў яго агромністай гасцёўні, на яго агромністай сафе, голая дама са скруткам паперы між ног. У нечым яе крыху ўразіла такое паважлівае стаўленне да яе, спагадлівы кантроль. Але папросту агаломшыла іншае. Як жа дзіўна, што ён раптам выслізнуў — лізаў, пакуль з яе цякла кроў, але не кончыў у яе — хіба ён не ведае, што жанчыны не цяжараць падчас месячных, думае яна.

Калі яна вяртаецца з ванны ў спальню, на ім піжама. Цёмна-шэрая з бліскучымі гузікамі, абточаная чорным шоўкам, нібыта з іншага часу. Я паслаў нам, кажа ён. Ён стаіць ля ложка і чакае яе, каб легчы разам, адначасова. Усё прыбрана. Чорнае пакрывала знятае, і ложак засланы наноў. Гардзіны яшчэ адхінутыя.

Хіба ты не ўзяла з сабой начнушку, пытаецца ён. На нейкае імгненне ёй падалося, што ён жартуе, што так ён хоча падацца мілым, як з той цацкай у душы. Але ён не жартуе. Сур’ёзнасць ягонага тону не дапускае ні іроніі, ні жартаўлівасці. Я сплю голая, кажа яна. І цяпер ягоная чарга дзівіцца, ці гэта не жарт. Быццам яна сказала нешта зусім недарэчнае. Ён, прынамсі, выглядае збянтэжаным. Збянтэжаным, але па-ранейшаму пачцівым. Можаш узяць маё адзенне, кажа ён. Яна кідае на яго позірк. Не, дзякую, усміхаецца яна і заходзіць з іншага боку ложка, хапае туга нацягнутае покрыва і тузае яго, спрабуючы адкінуць. Не, не так, ускрыквае ён і аббягае ложак, каб дапамагчы і паказаць ёй, як трэба. У яго свая тэхніка. Ён ведае, як трэба рабіць. Вось так. І цяпер яна можа легчы. І цяпер ён можа пайсці на свой бок ложка і разаслаць коўдру гэтаксама, як толькі што зрабіў для яе. Гэта быццам рэпрыза. Адукацыйная рэпрыза. Ён кладзецца ў ложак і тушыць начнік. У пакоі робіцца цалкам цёмна. Поўны змрок, і тут ён падпаўзае да яе бліжэй. Ты ўпэўненая, што не хочаш адзецца, зноў пытае ён, і гэтым разам яна заўважае ў яго пытанні нешта яшчэ. А ты хочаш, каб я адзелася, пытаецца яна ў адказ. І яму робіцца крыху няёмка, і ён мармыча, не, ты не так зразумела, я проста, карацей, я пра тое, ці табе не холадна. Але ёй не холадна. Яму давядзецца трываць яе галізну. Так яна думае. Раз ён п’е маю кроў, хай цярпіць і маё цела. Але ёй не падабаецца, што ён ляжыць так блізка. І ёй здаецца, яму гэта таксама не падабаецца. І ёй не падабаецца, што ў пакоі так цёмна, але яна разумее, што яму, пэўна, так трэба.

Хвілін праз пяць яна не вытрымлівае. Можна я крыху прыадкрыю гардзіны, пытае яна, можна мы будзем спаць з маленькай шчылінай? Ён раптам садзіцца, кладзе на яе руку, такім чынам паказваючы, каб яна не ўставала. Табе хочацца шчыліну? Вельмі, адказвае яна. Добра, кажа ён тады, калі табе трэба святло, будзе святло. Ён падымаецца і ідзе да акна. Рассоўвае гардзіны роўна на сантыметр. Можа, гэты нікчэмны сантыметр — нашмат большы падарунак, чым здаецца. Яна ўсведамляе гэта і больш нічога не просіць.

Яны зноў кладуцца. Як дзеці. Дарослыя дзеці. У іх ёсць мова. На гэтай мове яны кажуць дабранач. І яны не гладзяць адно аднаго, але абдымаюцца, ціха і мацней, чым ім хочацца. Так ім удаецца заснуць. Яны дакладна ведаюць, да чаго гэта падобна, і так ім удаецца заснуць. Цэлую ноч іх целы ўяўляюць сабе, як гэта выглядае. Аж пакуль шчыліна, пра якую яна прасіла, не запускае ў пакой іншую рэальнасць. І толькі тады ён наважваецца яе пагладзіць.

* 

Добрай раніцы, кажа ён голасам, у якім не чуваць начной застыласці галасавых звязак і які не збіраецца шаптаць. Bom dia. Уяві, гэта першая раніца, калі мы прачынаемся разам.

Ён праводзіць двума пальцамі па яе голай спіне. Асцярожныя, як пёрка, лёгкія пальцы. Кола за колам, уверх і ўніз, ад паясніцы да шыі, ад шыі да падпахі і далей ад пляча да локця. Козытна, кажа яна. Тады ён кладзе руку ёй на галаву.

Ранкам кожнае маленькае чалавечае жыццё пачынае дзень з шэрагу добрых і кепскіх звычак. Натуральна, пакуль яшчэ рана казаць, якой звычкай яны зробяцца адно для аднаго і ці ўвогуле прачнуцца разам ізноў. Хутчэй за ўсё, яны ніколі не спазнаюць адно аднаго так глыбока, каб адрозніваць добрыя звычкі ад кепскіх. Так звычайна бывае. Яна ўпэўненая, тое самае адбудзецца з імі. Яна паварочваецца да яго. Яны спрабуюць усміхнуцца адно аднаму. Ён працірае вочы. Яна глядзіць на яго рукі. Bom dia, паўтарае яна. А ён: ты вымаўляеш амаль дакладна.

Яна заўважае, якой надзвычай новай яна яму падаецца цяпер, нашмат больш новай, чым учора ўвечары. Быццам ён спрабуе зарыентавацца, але пакуль яшчэ не разумее, што рабіць з новым целам, побач з якім ён прачнуўся, і ці варта з ім увогуле нешта рабіць. Няясна пакуль, чым ён заняты, варочаецца ён ці мастурбуе, але цяпер раніца, ён мужчына, і патрэба навідавоку. А яна госця, даволі непатрабавальная, таму пачынае рабіць гэта за яго.

Ёй заўсёды падабалася глядзець, як твар мяняе выраз. Гэты пераход ад кантраляванай мімікі, ад думкі да іншага, твару самога па сабе. Але з ім не так. Ён не можа пазбавіцца ад думкі. Ён усё яшчэ пазірае ўніз, на тое, што яна з ім робіць, і ўвесь час хапаецца за пасцельную бялізну, валтузіць прасціну, ніяк не вырашыць, што рабіць. Нібы вельмі баіцца запэцкаць. І тут да яе даходзіць, што ён насамрэч баіцца запэцкаць. Кожнаму сваё. Расслабся, шэпча яна, проста закрый вочы і расслабся, і гэта крыху дапамагае. Яна бярэ яго ў рот, і гэта дапамагае яшчэ лепш. Ёй не падабаецца, што ў яго смак мыла, але яна не засяроджваецца на гэтым доўга, і ў нейкі момант падаецца, што ён зусім перастаў хвалявацца, аж пакуль не гатовы кончыць. З перапалоханым тварам і дрыготкім целам ён прыпадымаецца і ляжыць так, трасучыся, да апошніх секундаў, як сагнуты банан, яна стрымліваецца, каб не засмяяцца, а ён складвае далоні ўнізе, каб вылілася ў іх, зразумела, ён не чакае, што яна возьме ў рот — насамрэч ён перашкаджае і бярэ ўсё ў свае рукі.

Пасля ён са здзіўленнем пазірае на свае далоні, не цямячы, што з імі цяпер рабіць. Са сціснутымі сцёгнамі і разяўленым ротам ён ляжыць і глядзіць ў столь. Прынесці паперы, пытае яна. Так, дзякуй, адказвае ён. Ім абаім не цярпіцца пачаць дзень.

Вось ранішнія рытуалы: спачатку ён заўжды робіць адно і тое ж — гатуе ваду, налівае яе ў кубак, сцэджвае туды сок аднаго лімона, а пасля ўсё гэта выпівае. Кожны дзень. Перш чым закінуць у рот нешта яшчэ — кубак кіпню з сокам лімона. Пасля з’ядае штосьці з садавіны, часцей за ўсё яблык, грушу або нектарын, і ідзе на трэніроўку. Спартыўны комплекс месціцца за пяць хвілін ад дому, а паколькі ён трэніруецца ў сярэднім пяцьдзясят хвілін, то назад вяртаецца недзе праз гадзіну і ідзе снедаць у кавярню на рагу. Заўжды тое самае. Круасан з сырам, адно пірожнае паштэл-дэ-ната, шклянка апельсінавага соку і два кубкі кавы. Дома ён закідвае потнае адзенне ў кош для бруднай бялізны, запраўляе ложак, дастае чыстае адзенне і кладзе яго на ложак, потым ідзе ў туалет, чысціць зубы і прымае душ. Пасля ўключае радыё, слухае тую самую праграму, прыводзячы ў парадак бараду і валасы, пшыкаецца парфумай і апранаецца. У яго няма дакладнага часу выхаду на працу, але, як правіла, з кватэры ён выбіраецца недзе паміж 9.30 і 9.45, задоўга да прыходу пакаёўкі. Ён не хоча, каб пакаёўка мела твар, кажа ён. Яна прыходзіць кожны дзень. І гэта пачало б нагадваць адносіны.

Калі ласка. Ён ставіць перад ёю кубак. Трэба піць гарачым, кажа ён, інакш эфект будзе не той. І гэта насамрэч ачышчае арганізм. Сёння ён прыгатаваў два кубкі, што старанна падкрэслівае. Яна збіраецца ў душ. Вось чаму ён так настойвае, каб яна выпіла вады з лімонам, пакуль гарачая, і вось чаму расказвае ёй пра свой прыклад — бо звычайна прымае душ пасля сняданку, а не перад. І нават калі сёння ён не збіраецца на трэніроўку, то ўсё роўна пойдзе ў душ пазней, бо так прывык. І зноў паўтарае: сёння ён не пойдзе на трэніроўку, бо яна ў яго гасцюе. Ён адмаўляецца ад сваёй штодзённай фізічнай нагрузкі толькі праз яе. І яму хочацца, каб яна пра гэта ведала. Ён гаворыць гэта ўцешна і цёпла. Таму што ты тут, кажа ён, і толькі праз цябе. І яна выпівае прыгатаваную ім ваду з лімонам, хутка, бо ён чакае. Час ісці снедаць у кавярню. На ім учорашняе адзенне, і ён гатовы выходзіць. А ты не хочаш прыняць душ таксама пасля, пытае ён. Але яна не хоча пасля, яна хоча ў душ цяпер. Навошта адзявацца двойчы, пытае яна. Ён не знаходзіць адказу, але хоча, каб было так. І так яно будзе. Ён мусіць чакаць, пакуль яна памыецца. Яму няма чым заняцца, але давядзецца чакаць. Ён ахвяруе сабой, яна гэта бачыць і не фарбуецца, каб не зацягваць час. Можна заняцца сабой пасля, калі ён пойдзе ў душ, думае яна. Кампраміс, які бясспрэчна адчуваецца навязаным.

Усе яго ведаюць. Усе ведаюць, што ён замовіць. Ты любіш круасаны, пытае ён. А заварны крэм? У іх тут вельмі добрая выпечка. Усе кандытары горада кажуць, што іх паштэл-дэ-ната найлепшы, але яно так і ёсць. Табе замовіць тое самае, што і мне? Так, дзякуй, адказвае яна. Яна нічога не будзе ўскладняць. І ён дае знак афіцыянту, падымаючы два пальцы ўгору. Яны ківаюць адзін аднаму, абменьваюцца хітраватымі ўсмешкамі, ён даваў такі знак і раней. Ёй усё роўна, што гэта значыць. Яны садзяцца за столік у дальнім куце. Ягоны столік. Ягонае месца ля акна і від адтуль. Мне падабаецца тут, кажа ён, я хаджу сюды з той пары як пераехаў. Неўзабаве падаюць каву. Кава неверагодна смачная. З яе валасоў крапае на абрус.

Ты верыш у Бога, пытае яна. Ёй самой дзіўна, што яна пра гэта пытаецца. Яе не вельмі цікавіць Бог. Ва ўсякім разе, яна больш не разважае над рэлігійнымі пытаннямі, з гэтым яна завязала. Яго ж, наадварот, па ўсім відаць, пытанне не дзівіць. Можа, яму зробіцца лягчэй, калі загаварыць на нейкую тэму. Не, адказвае ён. У мяне няма патрэбы ў нешта верыць. Я або ведаю, або не ведаю. Вось так. Гэтага мне хапае. Прыносяць снеданне. Нейкі час яны ядуць моўчкі. Яна хваліць пірожныя з заварным крэмам. Ён заглыбляецца ў думкі, выглядае сур’ёзным. А пасля працягвае: калі Бог існуе, то ён у моры, а не на небе. І кідае на яе неверагодна настойлівы погляд. Ты была на моры? Уночы. Я быў. Я быў на моры ўночы, і я ведаю, што самае боскае — гэта чорны далягляд пад зорным небам. Гук грому, які нельга ўбачыць. Бязмежная тамтэйшая маркота. Яна адчувае, што ён ужо казаў гэта раней, але неяк спатыкнуўся, ледзь прыкметная запінка. Нашыя з Богам шляхі разышліся, кажа ён. Мы ні сябры, ні ворагі, проста ў нас розныя шляхі. Чаму я павінен у яго верыць? Навошта мне вера? Ён выпівае цэлую шклянку апельсінавага соку роўнымі глыткамі. У ім ёсць нейкая прага, што не патрабуе апраўданняў. А ты? Ты верыш? Для мяне ўсё наадварот, кажа яна. Я хацела б верыць, але не атрымліваецца. І ён не заўважае, як пачынаюць злёгку блішчаць яе вочы, і не ведае, што яна п’е каву хутчэй, чым звычайна, каб пракаўтнуць ком у горле. Яна выпівае каву залпам, як гэта робяць вяскоўцы, а пасля ківае афіцыянту, каб прынёс яшчэ кубак. Чаму ты хочаш верыць, пытае ён, у што ты хочаш верыць? Быццам гэта мусіць быць відавочным. Быццам простыя адказы заўсёды самыя шчырыя. Але яна не мае адказу. Яна спрабуе сабраць крошкі ад круасана на абрусе. Яна ведае, што прамоўленае заўсёды гучыць праўдзівей.