№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Эмі Лоўэл

Мадонна вечаровых кветак

Вершы

Пераклад Юля Цімафеева


Ростань

(Carrefour)

О ты
Якая падышла
У цішы яблынь да мяне пасля купання
Чаму перад размовай не задушыла
А да краёў напоўніла дзівосным дзікім мёдам слоў
І потым кінула на літасць
Лясных пчол?

Замест

(Vicarious)

Калі пад вербамі стаю
Я над ракою
Ва ўборы з жоўтага ядвабу,
Расквечанага барвай хрызантэмаў,
То не празрыстаю вадою
Я любуюся –
Тваім партрэтам,
Для мяне намаляваным
На вееры.

Дзесяцігоддзе

(A Decade)

Калі ты прыйшла, то была віном чырвоным і мёдам.
Смакам салодкім сваім мне язык апякала.
Цяпер ты – як ранішні хлеб,
Лагодны і гладкі.
Я больш не спрабую цябе, твой ведаю прысмак.
Ды ўсё ж пачуваюся сытай.

Таксі

(The Taxi)

Калі пакідаю цябе,
Губляе сусвет
Апошні свой гук.
Імя тваё ў колкія зоры крычу,
Гукаю самотна ў парывах вятроў,
А вуліцы мчаць,
Адна за адной
Растуць паміж намі
І ліхтарамі засцяць мне вочы,
Каб болей не бачыла твару твайго.
Чаму я павінна сыходзіць
і сэрца ўспорваць аб вострыя лёзы начы?

Музыка

(Music)

Мой сусед сядзіць ля акна, іграе на флейце.
Лежачы ў ложку, я чую яго.
Мяккія ноты кружляюць і танчаць у пакоі,
А судакрануцца –
Рассыплюцца раптам гармоніяй гукаў.
Так люба
З маленькімі нотамі затрымацца
У цемры.

А ўдзень
Сусед есць адною рукою хлеб з цыбуляй,
Другою рукой музыку піша.
Ён тоўсты і лысы,
Таму не падыму я вачэй,
А подбегам хутка міну яго,
Бо ёсць неба і студня з вадою,
у якія можна глядзецца.

Але з надыходам ночы, калі флейта грае,
Я ўяўляю яго маладым,
Залатыя пячаткі на гадзінніку,
Срэбныя запінкі на блакітным каўнеры.
І калі я ў ложку,
Гукі флейты кранаюць мне вушы і вусны.
Мроячы, я засынаю.

Паланёная багіня

(The Captured Goddess)

Над цёмнымі дахамі,
Над комінаў каўпакамі
Я заўважыла бляск аметысту.
Раптам блакітам і цынамонам
Запалаў
Бруднай вуліцы ўскраек.

Праз заслону дажджу
Рубінавае святло праступіла,
І я заўважыла промні месяцу
У вэлюме бледна-зялёным.

Гэта былі яе крылы,
Багіні!
Яна па аблоках ступала,
І на вясёлкавым пер’і трымалі
Яе ветру павевы.

Я доўга імчала за ёй,
Углядаючыся, спатыкаючыся,
Мне было ўсё роўна, куды яна прывядзе.
Мае вочы насычаліся колерамі:
Шафранавы, рубінавы, жоўта-берылавы
І ярка-сіні колер кварцу,
Усплёскі ружовага, сполахі зялёнага,
Россып аранжавага, спіралі барвовага,
У крапінку залатыя пялёсткі тыгровай лілеі
І ярка-ліловыя выбухі гартэнзіі.
Я імчала за ёй
І глядзела на бліскучыя ўспышкі яе крылаў.

У горадзе я знайшла яе,
У горадзе вузкіх вулак.
На рынку я наблізілася да яе,
Паланёнай, напужанай.
Яе гафраваныя крыльцы звязалі вяроўкамі,
Голая і халодная стаяла яна,
І вецер дзьмуў у той дзень
Без промня сонца.

Мужчыны таргаваліся за яе,
Давалі золата й срэбра,
Медзякі і збожжа,
Выкрыквалі гучна цану на рынку.

Багіня рыдала.

Хаваючы твар, я збегла,
І шэры вецер шыпеў за спінаю
На вузкіх вулках.

Мадонна вечаровых кветак

(Madonna of the Evening Flowers)

Я ўвесь дзень шмат працавала.
Цяпер стамілася.
Клічу: “Дзе ты?”
Адно дуб азываецца шамаценнем лістоты.
У доме так ціха,
Сонца іграе на тваіх кнігах,
Тваіх нажніцах, нядаўна пакінутым напарстку,
Але цябе там няма.
Раптам мяне агортвае самота:
Дзе ж ты?
Іду шукаць паўсюль.
Потым бачу:
Стаіш пад шпілем бледна-сіняга дэльфініюму,
Трымаеш на руцэ кошык з ружамі.
Спакойная і халодная, бы срэбра,
І ўсміхаешся.
Падаецца, я чую пералівы Кентэрберыйскіх званоў.
Ты кажаш, што півоням трэба больш вады,
Што аквілегіі разрасліся да немагчымасці,
А японскую айву варта падрэзаць і акругліць.
Ты кажаш мне ўсё гэта,
А я гляджу на цябе, срэбнае сэрцайка,
Белы агеньчык сэрца з бліскучага срэбра,
Што іскрыцца пад бледна-сінімі голкамі дэльфініюму,
І прагну зараз жа ўкленчыць ля тваіх ног,
Пакуль наваколле туруе салодкім матывам Te Deum Кентэрберыйскіх званоў.

Адсутнасць

(Absence)

Сёння мой кубак пусты,
Сухія і халодныя яго краі,
Астужаныя ветрам з раскрытага акна.
Самотай і пустэчай ён бялее ў месячным святле.
Пакой напоўнены дзівосным пахам
Кветак гліцыніі.
Яны калышуцца ў промнях свяціла
І злёгку кранаюць сцяну.
Аднак кубак майго сэрца нерухомы,
Халодны і пусты.

Калі ж ты з’яўляешся, ён поўніцца
Чырванню маёй палкай крыві,
Крыві майго сэрца, пі яе,
Каб насыціўся рот твой каханнем
І горка-салодкім смакам душы.Верш Эмі Лоўэл “Дама” ў трох перакладах – тут

пераклад з ангельскай – Юля Цімафеева

© Юля Цімафеева, пераклад, 2009

Пераклад – Юля Цімафеева © 2013

Чытайце таксама

Сулейман Дыяманка

Сулейман Дыяманка

Сенегальска-французскі паэт, слэмер, спалучае паэзію і музыку

Чэслаў Мілаш

Чэслаў Мілаш

Польскі паэт, празаік, эсэіст, гісторык літаратуры, перакладчык, юрыст і дыпламат

Паўль Цэлан

Паўль Цэлан

Нямецкамоўны паэт і перакладчык, адзін з найлепшых еўрапейскіх лірычных паэтаў

Вірджынія Вулф

Вірджынія Вулф

Ангельская раманістка і эсэістка, адна з самых яркіх фігураў ангельскага мадэрнізму XX ст.

2024