№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 13 лістапада

  • 354

    Нарадзіўся Аўрэлій Аўгустын, больш вядомы як Аўгустын Блажэнны (лац. Aurelius Augustinus, памёр 28 жніўня 430), філосаф, прапаведнік, хрысціянскі багаслоў і пісьменнік, святы каталіцкай і праваслаўных цэркваў, адзін з Айцоў Царквы. Найбольш вядомымі творамі Аўгустына лічацца праца “Пра горад Божы” (De civitate Dei) і яго духоўная біяграфія “Споведзь” (Confessiones).

  • 1782

    Нарадзіўся Эсаяс Тэгнер (шведск. Esaias Tegnér, памёр 2 лістапада 1846), шведскі паэт, біскуп, прафесар грэцкай мовы, сябра Шведскай Акадэміі. У юнацтве пачаў пісаць філасофскія вершы, а потым, натхніўшыся Шылерам, і палітычную лірыку. Першы яго зборнік вершаў “Вечнае” (Det eviga) апублікаваны ў 1810 годзе. За прасякнуты духам нацыяналізму верш “Свеа” ў 1811 атрымаў прэмію Шведскай акадэміі і шырокую вядомасць. Яшчэ адзін з яго найбольш знакамітых твораў — эпічная паэма “Сага пра Фрыцьяфа” (Frithiofs saga) па матывах старой ісландскай сагі. Таксама Тэгнер пакінуў пасля сябе багатую эпісталярную спадчыну.

  • 1850

    Нарадзіўся Роберт Льюіс Стывенсан (анг. Robert Louis Stevenson, памёр 3 снежня 1894), шатландскі паэт і празаік, які пісаў па-ангельску, найбуйнейшы прадстаўнік ангельскага неарамантызму. Аўтар шэрагу прыгодніцкіх раманаў, самыя знакамітыя з якіх — “Востраў скарбаў” і “Дзіўная гісторыя доктара Джэкіла і містэра Хайда”. У першай палове ХХ стагоддзя творчасць Стывенсана пачалі лічыць літаратурай другога гатунку, аднак бліжэй да канца ХХ стагоддзя ён зноў быў ацэнены і вярнуўся ў школьныя падручнікі. Паводле Index Translatorium, творы Стывенса знаходзяцца на 26 месцы паводле колькасці перакладаў на іншыя мовы.

  • 1862

    Льюіс Кэрал стрымлівае абяцанне, якое даў Алісе Лідэл, і запісвае ў дзённіку: “Пачаў пісаць казку пра Алісу, спадзяюся скончыць яе да Калядаў”.

  • 1862

    Памёр Людвіг Уланд (ням. Ludwig Uhland, нар. 26 красавіка 1787), нямецкі паэт-лірык, заснавальнік германістыкі, самы значны прадстаўнік так званай “швабскай школы” — групы позніх нямецкіх рамантыкаў. Уланд шмат займаўся вывучэннем старафранцузскай і старанямецкай паэзіі і спрабаваў перанесці яе ў сваю творчасць, выкарыстоўваў формы балады і старадаўняй народнай песні, аднак за яго цікавасцю да старых сюжэтаў часта ляжала жаданне проста пераказаць іх; першаснае значэнне ў яго творчасці мае рамантычная экзотыка, а не філасофскія канцэпцыі больш ранніх рамантыкаў.

  • 1916

    Памёр Сакі (анг. Saki, сапр. Гектар Х’ю Манро; нар. 18 снежня 1870), брытанскі пісьменнік, чые дасціпныя, а часам нават змрочныя апавяданні былі сатырай на норавы эдвардыянскай Англіі. Сакі лічыцца прызнаным майстрам апавядання нароўні з О. Генры і Дораці Паркер. На яго творчасць зрабілі моцны ўплыў Оскар Ўайлд, Льюіс Кэрал і Кіплінг, у той час як яго творы паўплывалі на А. А. Мілна, Ноэла Каўарда і П. Г. Вудхаўза. Загінуў на Першай сусветнай вайне ў бітве на Соме.

  • 1937

    Памёр Акоп Акапян (арм. Հակոբ Հակոբյան Մնացականի, нар. 29 траўня 1866), армянскі паэт, пачынальнік армянскай пралетарскай літаратуры (самыя вядомыя вершы — “Новы ранак”, “Багі загаварылі”). Перакладаў на армянскую мову творы Пушкіна, Горкага і г.д.

  • 1946

    Нарадзіўся Станіслаў Бараньчак (польск. Stanisław Barańczak), польскі паэт, літаратуразнаўца, літаратурны крытык, эсэіст, перакладчык. Вершы Бараньчака на беларускую мову перакладала Марына Казлоўская.

  • 1975

    Памерла Вольга Бергольц (руск. Ольга Бергольц, нар. 16 траўня 1910), руская паэтка. У 1941—1943 гг. падчас блакады Ленінграда працавала на радыё, падтрымліваючы мужнасць жыхароў горада. У гэты час былі створаныя “Лютаўскі дзённік” і “Ленінградская паэма”, прысвечаныя абаронцам Ленінграда. Менавіта ёй належыць аўтарства фразы “Никто не забыт и ничто не забыто”. Лёс паэткі вельмі трагічны — яе першы муж Б. Карнілаў быў расстраляны ў 1938 г., а другі памёр падчас блакады. Дзве дачкі рана памерлі, а трэцяе дзіця яна страціла падчас жорсткага допыту ў турме, калі яе арыштавалі па ілжывых абвінавачаннях. Праз цэнзуру не былі апублікаваныя многія яе вершы, доўгі час яе залічвалі да сервільных паэтаў. Усё жыццё яна вяла дзённікі, якія пасля смерці былі канфіскаваныя і перададзеныя ў спецсхоў. Толькі ў 1990-я гг. стаў вядомы іншы бок яе творчасці, калі былі апублікаваныя яе турэмныя вершы і частка дзённікаў.

  • 1989

    Памёр Фёдар Янкоўскі (нар. 21 верасня 1918), беларускі мовазнавец і пісьменнік, сябра СП СССР (з 1968). Аўтар кніг па культуры мовы, фразеалогіі, граматыцы беларускай мовы, складальнік зборнікаў афарызмаў, прыказак і прымавак, фразеалагізмаў. Выйшлі кнігі прозы “Абразкі” (1975), “Прыпыніся на часінку” (1979), “І за гарою пакланюся” (1982), “Радасць і боль” (1984), “З нялёгкіх дарог” (выбранае, 1988). Імя Ф. Янкоўскага носіць вуліца ў Мінску.

  • 1991

    Памёр Эбе Ліндэ (шведск. Per Johan Ebbe Fredrik Linde, нар. 27 верасня 1897), шведскі паэт, драматург і перакладчык, тэатральны крытык, настаўнік электрахіміі і піянер псіхааналізу ў Швецыі. Быў блізкім сябрам Карын Бое, якой прысвяціў свой верш “Мёртвы таварыш” (Död kamrat). Шмат перакладаў, у тым ліку Брэхта, Мальера, Апалінэра і лацінскую паэзію.