№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Навіны літаратуры

У Польшчы выйшаў раман “Хрыстос прызямліўся ў Гародні”

У Польшчы выйшаў раман “Хрыстос прызямліўся ў Гародні”

“Хоць раман “Хрыстос прызямліўся ў Гародні” толькі цяпер трапіў да польскага чытача, варта памятаць, што ён быў напісаны ў сярэдзіне 1960-х. Гэта значыць, задоўга да “Коду да Вінчы” Дэна Браўна, да “Імені ружы” Умбэрта Эка і нават да рок-оперы “Ісус Хрыстос — суперзорка” Эндру Лойда Вэбера з лібрэта Ціма Райса, — адзначаецца ў рэцэнзіі часопіса Przekroj. — Беларускі пісьменнік Уладзімір Караткевіч апярэдзіў іх усіх і памёр у 1984, не здолеўшы прабіцца да сусветнага літаратурнага працэсу, хоць гэтага безумоўна заслугоўваў”. Рэцэнзентка адзначае, што кніга дагэтуль не страчвае актуальнасці. “Аказваецца, некаторыя рэчы не змяніліся ад Сярэднявечча, яны папросту пазачасавыя: карупцыя ўлады, механізмы зняволення і запалохвання, хцівасць, якая вядзе да крызісаў, вялікія ашуканствы, якія грунтуюцца на людской веры. Нязменнымі застаюцца і чалавечыя эмоцыі, пра якія Караткевіч піша ў сваім антыевангеллі так, што робіцца і страшна, і смешна”.

Чытаць цалкам
Літаратурныя туры па цэрквах

Літаратурныя туры па цэрквах

Томас Хардзі, Ўільям Шэкспір ​​і Чарлз Дыкенс — адны з многіх вядомых пісьменнікаў, чые працы былі створаныя пад уражаннем ад ангельскіх цэркваў. І месцы, звязаныя з гэтымі асобамі, таксама ўваходзяць у праграму тураў Фонду аховы цэркваў. Працуючы чаляднікам, малады Хардзі дапамагаў аднаўляць царкву Святога Пятра ў Дорчэстэры (графства Дорсэт, Вялікабрытанія), а Шэкспір ​​браў шлюб з Эн Хатаўэй у царкве Святой Тройцы каля горада Стратфард-на-Эйване. Тур, прысвечаны Чарлзу Дыкенсу, дае магчымасць убачыць самотныя магільныя пліты 13 дзяцей, якія былі прататыпам магілаў сваякоў Піпа (Філіпа Пірыпа, галоўнага героя "Вялікіх спадзяванняў"), якія аўтар апісвае як "вузенькія каменныя надмагіллі", а таксама наведаць царкву Святой Марыі ў вёсачцы Хаем (графства Кент, Вялікабрытанія), дзе ён быў прыхаджанінам у апошнія гады жыцця. Вядомыя пісьменнікі Джон Кібл, Сэмюэл Джонсан і Ўільям Морыс таксама ўваходзяць у спіс літаратараў, заяўленых у праграме экскурсій.

Чытаць цалкам
“Рускі Букер” склаў кароткі спіс

“Рускі Букер” склаў кароткі спіс

У ліку фіналістаў таксама Марына Ахмедава з кнігай “Дзённік смяротніцы. Хадзіжа”, Андрэй Дзмітрыеў з раманам “Селянін і тынэйджар” і Яўген Папоў з інтэрнэт-раманам “Арбайт, або Шырокае палатно”. Акрамя таго, на прэмію прэтэндуе пісьменніца Вольга Слаўнікава з раманам “Лёгкая галава”, якая ўжо атрымлівала “Рускага Букера” ў 2006 годзе за твор “2017”. Журы прэміі ў 2012 годзе ўзначальвае крытык Самуіл Лур'е, які заявіў, што ўсе кнігі, якія прайшлі ў фінал, вельмі розныя, але ўсе яны расказваюць пра безабароннага і адзінокага чалавека ў сумным і небяспечным свеце. У журы таксама ўваходзяць пісьменнік і рэжысёр Павел Санаеў, празаік і крытык Раман Сенчын, генеральны дырэктар фонду “Пушкінская бібліятэка” Марыя Ведзяняпіна і пісьменнік Уладзімір Салімон. Фіналістаў выбіралі з доўгага спісу з 24 твораў, сярод якіх былі раманы Дзмітрыя Быкава і Захара Прылепіна. Лаўрэат прэміі, якая ў 2012 годзе павялічыла прызавы фонд да 1,5 мільёна рублёў, будзе вядомы 4 снежня. Летась была

Чытаць цалкам
Платон па-беларуску на прэзентацыі “Паміж” № 10

Платон па-беларуску на прэзентацыі “Паміж” № 10

У прэзентацыі возьмуць удзел Кірыл Стаселька, Марына Весялуха, Цімур Хоміч, Ліна Мядзведзева, Анка Упала, Маргарыта Аляшкевіч, запрошаныя госці, а таксама кіраўнікі Калегіюма Валянцін Акудовіч і Алесь Анціпенка. Нумар склалі аўтарскія творы выхаванцаў Калегіюма, творы сусветнай літаратуры ў іх перакладах, а таксама гутаркі. Змест тут. У “Паміжы” №10 вы знойдзеце адказы на самыя пільныя пытанні: - што пісаў Эразм Дарвін пра анатомію кракадзілаў; - як гучыць Платон па-беларуску; - ёсць у беларускай літаратуры болевыя кропкі ці ўжо ўсё адбалела… У канцы нумара вас чакае пісьменніцкая апытанка, з якой вы даведаецеся, напрыклад, пра тое, ці дапамагае ў літаратурнай творчасці ўжыванне якіх-небудзь рэчываў. На гэтае і іншыя пытанні з усёй магчымай шчырасцю адказалі Сяргей Балахонаў, Зміцер Вішнёў, Марыя Мартысевіч, Вальжына Морт, Яраслаў Рудзіш, Ульф Старк, Дзмітрый Строцаў, Вольга Такарчук і Хенрык Хоўланд. Імпрэза пройдзе…

Чытаць цалкам
Суд забараніў пошукі цела Федэрыка Гарсіі Лоркі

Суд забараніў пошукі цела Федэрыка Гарсіі Лоркі

Найбольш верагодным месцам пахавання Лоркі з часоў вайны лічылася брацкая магіла ў муніцыпалітэце Альфакар, што ў правінцыі Гранада на поўдні Гішпаніі. Пошукі цела Лоркі гішпанцы пачалі ў кастрычніку 2008 году. Гэта стала магчымым дзякуючы пастанове следчага Нацыянальнай судовай палаты Гішпаніі Бальтасара Гарсона, які займаўся расследаваннем лёсаў грамадзян, рэпрэсаваных у гады грамадзянскай вайны ў Гішпаніі і за часамі дыктатуры Франка. У верасні 2008 году Ніэвес Гарсія Каталан, унучка настаўніка Дыяскора Галінды Гансалеса, забітага франкістамі ў ноч на 19 жніўня 1936 г. разам з двума бандыльера і Лоркам і, як мяркуецца, пахаванага ў агульнай магіле, звярнулася ў суд з просьбай знайсці магілу і эксгумаваць целы для іх далейшай ідэнтыфікацыі і годнага пахавання. У кастрычніку 2009 году пачаліся раскопкі меркаванага месца пахавання паэта, аднак магіла аказалася пустой. Новы суд вынес пастанову пра спыненне пошукаў парэшткаў Лоркі на падставе закона аб амністыі 1977 году, які вызваляе ад…

Чытаць цалкам
Ісабэль Альендэ ўзнагародзілі за падабенства з Андэрсэнам

Ісабэль Альендэ ўзнагародзілі за падабенства з Андэрсэнам

Літаратурную прэмію Андэрсэна ўручаюць аўтарам, чые творы неяк пераклікаюцца з творамі дацкага пісьменніка: блізкія паводле жанру, стылістычна або ідэйна. Альендэ ўзнагародзілі як апавядальніка, здольнага зачараваць чытачоў. Пра тое, што Ісабэль Альендэ атрымае прэмію, стала вядома ў сакавіку. Памер грашовага прыза складае каля 86 тысяч даляраў. Ісабэль Альендэ — адна з самых знакамітых лацінаамерыканскіх пісьменніц, чые творы перакладзеныя на 30 моваў. Яна напісала каля дваццаці раманаў, сусветную вядомасць ёй прынёс “Дом духаў” (1982), які ў 1993 годзе быў экранізаваны. Да таго як Альендэ пачала займацца пісьменніцкай дзейнасцю, яна зрабіла кар’еру ў тэлежурналістыцы. Ісабэль Альендэ, якая атрымала каля 50 розных прэмій, таксама змагаецца за правы жанчын. Літаратурная прэмія імя Андэрсэна была заснаваная ў 2010 годзе — тады яе лаўрэатам стала пісьменніца Джоан Роўлінг, аўтар серыі кніг пра Гары Потэра. Акрамя гэтай прэміі існуе яшчэ адна, названая ў гонар дацкага пісьменніка, — Hans Christian…

Чытаць цалкам
З Днём перакладчыка!

З Днём перакладчыка!

Гэта дата звязаная з днём смерці ў 419 або 420 годзе Святога Гераніма Стрыдонскага (нар. 342) – перакладчыка Бібліі на лаціну (Вульгата), святога апекуна перакладчыкаў. Свята было заснаванае Міжнароднай федэрацыяй перакладчыкаў у 1991 годзе. Зычым вам натхнення, цікавых аўтараў і добрых слоўнікаў!

Чытаць цалкам
Сёння адзначаецца Еўрапейскі дзень моваў

Сёння адзначаецца Еўрапейскі дзень моваў

Асноўная мэта свята — заахвочваць людзей вывучаць і засвойваць розныя мовы як у школах, так і па-за імі цягам усяго жыцця. Акрамя таго, сённяшняе свята мусіць прадэманстраваць багацце моўнай і культурнай разнастайнасці Еўропы. Прычым панятак еўрапейскіх моваў шырэйшы, чым пералік афіцыйных моваў краін ЕС. На тэрыторыі Еўропы налічваецца 225 аўтахтонных моваў. Праўда, больш за дзве траціны іх або ўжо вымерлі, або знаходзяцца на мяжы знікнення ў выніку асіміляцыі. Як адзначае Вікіпедыя, самая распаўсюджаная мова Еўропы паводле колькасці натуральных носьбітаў — руская. У тройцы лідараў таксама нямецкая і французская. Сярод замежных моваў у Еўропе першую тройку складаюць ангельская, нямецкая і французская.

Чытаць цалкам
У Гародні надрукавалі школьныя сшыткі з вершамі Быкава

У Гародні надрукавалі школьныя сшыткі з вершамі Быкава

За такое “ўнікальнае” выданне просяць ўсяго 5 тыс. рублёў. Беларусаў яшчэ ў школе вучылі, што пісьменнік займаўся толькі прозай, ды і сам Быкаў у адным з інтэрв’ю заяўляў, што ніколі не пісаў вершаў. У чым жа рэч? Калі ўвесці радкі верша, напісаныя пад партрэтам Васіля Быкава, пашукавік выдае старонку на расійскім сайце “Стихи.ру”. Аўтар гэтых радкоў — сапраўды Васіль Быкаў, аднак не вядомы беларускі пісьменнік XX стагоддзя, а малады паэт, імаверна, з Расіі. На гэтым сайце Быкаў размяшчае вершы з 2005 году, апошні датаваны студзенем 2012-га (беларускі Васіль Быкаў памёр у 2003 годзе). Аўтар таксама піша рэцэнзіі на творчасць іншых паэтаў, актыўна ўдзельнічае ў абмеркаваннях. Відавочна, што ў друкарні проста не праверылі аўтарства верша, які размешчаны пад партрэтам вядомага беларускага пісьменніка. “Гэта глупства. Ніякіх вершаў, тым больш па-руску Васіль Уладзіміравіч ніколі не пісаў”, — сказала “Нашай Ніве” ўдава пісьменніка Ірына Міхайлаўна Быкава. Нядаўна падобным чынам “адзначыліся”…

Чытаць цалкам
Знайшлі невядомы раман Чынгіза Айтматава

Знайшлі невядомы раман Чынгіза Айтматава

“Старонкі рукапісу пажоўклі, таму мы думаем, што бацька напісаў кнігу даволі даўно. Цяпер яе перадрукавалі, перавялі ў электронны фармат. Спадзяемся цягам году выдаць яе на рускай мове”, — заявіла Айтматава. Дачка пісьменніка дадала, што раман вельмі эмацыйны, і, магчыма, таму Айтматаў не адважыўся апублікаваць яго пры жыцці. Акрамя таго, дачка пісьменніка заявіла, што збіраецца перакласці кнігу на ангельскую мову. Чынгіз Айтматаў — аўтар такіх раманаў, як “Першы настаўнік”, “І даўжэй за стагоддзе цягнецца дзень” і “Плаха”. Айтматаў быў трохразовым лаўрэатам Дзяржаўнай прэміі СССР, а таксама лаўрэатам Еўрапейскай літаратурнай прэміі і іншых узнагародаў і прэмій у галіне літаратуры.

Чытаць цалкам