№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Навіны літаратуры

Адбылося ўзнагароджанне лаўрэатаў конкурсу

Адбылося ўзнагароджанне лаўрэатаў конкурсу "Экслібрыс"

Урачыстасць прайшла ў Гарадской мастацкай галерэі твораў Леаніда Шчамялёва, вядоўцамі вечарыны былі кіраўнікі двух літаратурных аб’яднанняў Беларусі: старшыня Рады СБП Барыс Пятровіч і Андрэй Хадановіч, які ўзначальвае беларускі ПЭН-цэнтр. Калі для ПЭНа правядзенне конкурсаў маладых літаратараў — ужо традыцыя, то для СБП гэты быў першы досвед. Удзел у імпрэзе таксама ўзялі сябры журы Віктар Жыбуль, Людміла Рублеўская і, натуральна, дыпламанты “Экслібрыса”. Адкрываючы вечарыну, Барыс Пятровіч расказаў, што конкурс быў задуманы як стартавая пляцоўка для Школы маладых літаратараў, якую плануе адкрыць СБП неўзабаве. Лекцыі ў школе будуць чытаць адмыслоўцы ў літаратуразнаўстве, філалогіі, журналістыцы, майстар-класы для навучэнцаў правядуць літаратары старэйшага пакалення. Барыс Пятровіч выказаў спадзеў, што конкурс “Экслібрыс” зробіцца традыцыйным, і крыху расказаў пра тое, як вялася праца журы. На падрыхтоўчым этапе кожны твор, які ўдзельнічаў у конкурсе, атрымаў свой шыфр, і сябры журы Эдуард…

Чытаць цалкам
Буккросінг Максіма Багдановіча

Буккросінг Максіма Багдановіча

Ідэя яе пазычаная з буккросінгу — сусветнага руху па “вызваленні” кніг. Рух аб’ядноўвае людзей, якія пасля прачытання кнігі вырашылі пакінуць яе ў якім-небудзь грамадскім месцы, каб іншы чалавек мог гэтую кнігу знайсці і прачытаць. Апошні, у сваю чаргу, павінен зрабіць з ёю тое самае. На сённяшні дзень прасачыць “падарожжа” пакінутай кнігі можна праз спецыяльныя сайты, дзе ёй прысвойваецца нумар, а ў розных гарадах ствараюцца так званыя “бяспечныя” паліцы, дзе кожны можа пакінуць сваю кнігу і не перажываць, што яна можа трапіць да недасведчаных людзей і апынуцца папросту ў сметніцы. У Мінску існуе некалькі такіх паліцаў. Найбольш вядомыя з іх — паліца ў офісе партала TUT.BY, паліца ў кнігарні “логвінаЎ”, паліца ў кавярні “Лондан”. Што да Максіма Багдановіча, то класік беларускай літаратуры, быў сапраўды апантаным чытальнікам: бацька, Адам Ягоравіч, так і называў сына — Максім-кніжнік, і, што цікава, гэтая мянушка пазней стала адным з псеўданімаў паэта. Каб узяць удзел у “Кнігазвароце з…

Чытаць цалкам
Прэзентацыя зборніка Geniush loci

Прэзентацыя зборніка Geniush loci

У імпрэзе возьмуць удзел: Андрэй Адамовіч, Юля Аляксеенка, Ася Волкава, Кірыл Дубоўскі, Алесь Емяльянаў, Павел Капанскі, Юля Качан, Аліна Радачынская, Кацярына Макарэвіч, Сяргей Календа, Марыя Паўлоўская, Антон Рудак, Таццяна Цуканава. Вядзе Андрэй Хадановіч. Пачатак а 19-й. Адрас: пр. Незалежнасці, 37А. Уваход вольны. У кнігу ўвайшлі пераклады прозы Дзіна Буцаці і Сцюарта Макліна, а таксама паэзіі Рычарда Бротыгана, Іржы Жачка, Міколы Зэрава і Пэё Яварава.

Чытаць цалкам
Кожны другі тыдзень у свеце знікае адна мова

Кожны другі тыдзень у свеце знікае адна мова

Паміранне мовы — гэта доўгатэрміновы і ціхі працэс. Аднак усё часцей свет пачынае яго заўважаць. Брытанскія СМІ паведамілі, што ў Непале знікае чарговая мова — кусунда. На ёй размаўляе адзін чалавек. Лінгвісты працуюць над тым, каб запісаць і расшыфраваць яе, бо гэта адна з найбольш таямнічых моваў свету, не падобная ні да адной з існых. Дзякуючы гэтаму мова кусунда можа выжыць. Такога шчасця не мела мова племені бо з горных раёнаў Індыі. У лютым 2010 году памёр яе апошні носьбіт. Заканчваецца таксама жыццё мовы аяпанэка — адной з 68 моваў карэнных жыхароў Мексікі. Навукоўцы прыйшлі да высновы, што сёння найчасцейшыя прычыны смерці мовы — культурная асіміляцыя і працоўная эміграцыя. Такія лінгвістычныя трагедыі разыгрываюцца ва ўсім свеце. Паводле дадзеных ЮНЕСКА, за апошнія 70 гадоў знікла больш за 200 моваў.

Чытаць цалкам
Археолагі знайшлі тэатр, дзе ставіў п’есы Шэкспір

Археолагі знайшлі тэатр, дзе ставіў п’есы Шэкспір

Тэатр “Заслона”, пабудаваны ў 1577 годзе, з’явіўся раней за знакаміты “Глобус”. Эксперты з Лонданскага музея знайшлі рэшткі сцен галерэі і ўнутранага двара тэатра ў раёне Шордзіч. Яны спадзяюцца, што ў гэтым тэатры зноў будуць пастаўленыя п’есы Шэкспіра.

Чытаць цалкам
Галоўным паэтам ЗША зрабілася Наташа Трэтуэй

Галоўным паэтам ЗША зрабілася Наташа Трэтуэй

Паэт-лаўрэат прызначаецца дырэктарам Бібліятэкі Кангрэсу і атрымлівае стыпендыю ў памеры 35 тысяч даляраў у год. 46-гадовая Трэтуэй стала 19-м паэтам-лаўрэатам. Яна заменіць на гэтай пасадзе Філіпа Лівайна. Трэтуэй пачне сваю дзейнасць у якасці паэта-лаўрэата ў верасні 2012 году. У абавязкі паэта-лаўрэата ўваходзяць выступы з лекцыямі і публічнымі чытаннямі. Уладальнік гэтага звання таксама рэкамендуе Бібліятэцы новых паэтаў для ўключэння іх твораў у архіў. Ураджэнка Місісіпі Наташа Трэтуэй стала другім па ліку паэтам-афраамерыканцам, які атрымаў званне афіцыйнага паэта Бібліятэкі Кангрэса, адзначае Reuters. Трэтуэй — аўтар трох паэтычных зборнікаў. У 2007 годзе яна атрымала Пулітцэраўскую прэмію за зборнік вершаў Native Guard. Таксама ў яе выйшлі зборнікі Bellocq's Ophelia і Domestic Work. Паэтка выкладае ангельскую мову ва Універсітэце Эмары ў Атланце. Званне паэта-лаўрэата ЗША ў розны час насілі лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры Іосіф Бродскі (1991), уладальнік Пулітцэраўскай…

Чытаць цалкам
Прэмію прынца Астурыйскага ўручылі Філіпу Роту

Прэмію прынца Астурыйскага ўручылі Філіпу Роту

Журы абрала Філіпа Рота з 24 прэтэндэнтаў, адзначыўшы, што яго творы зрабілі значны ўнёсак у сусветную літаратуру. Аўтар раманаў “Амерыканская пастараль”, “Скарга Партноя”, “Людское таўро” атрымае 50 тысяч еўра. Як адзначае газета The Guardian, пісьменнік заявіў, што ён вельмі рады атрымаць гэтую ўзнагароду, аднак прызнаўся, што навіну пра прэмію ён успрыняў досыць хваравіта пасля смерці свайго сябра Карласа Фуэнтэса, які быў уганараваны ёй ў 1994 годзе. Карлас Фуэнтэс, адзін з найбуйнейшых лацінаамерыканскіх пісьменнікаў XX стагоддзя, памёр 15 траўня. Філіп Рот — уладальнік мноства літаратурных узнагародаў, ад Нацыянальнай кніжнай прэміі ЗША да Пулітцэраўскай, міжнароднага “Букера” і прэміі Франца Кафкі.

Чытаць цалкам
“Вайну і мір” сапсавала канкурэнцыя

“Вайну і мір” сапсавала канкурэнцыя

Усе дзеясловы “kindle” (“запальваць”, “успыхваць”; “натхняць”, “загарацца”) замененыя ў рамане Талстога на “nook” (“кут”, “зацішнае месца”) — назву букрыдэра Barnes & Noble. Ад аўтазамены пацярпела і форма мінулага часу ад “kindle”, што нарадзіла фантастычнае “nookd”. У выніку чытачам вялікага рамана сустракаліся сказы кшталту “When the flame of the sulphur splinters Nookd by the timber burned up, first blue and then red, Shcherbinin lit the tallow candle...” (“Калі спачатку сінім і потым чырвоным полымем нукнулі сернікі аб кнот, Шчарбінін запаліў сальную свечку”). Журналісты ўжо перайменавалі адрэдагаваную версію “Вайны і міру” ў “War and Nookd” і параўналі продакт-плэйсмент такога роду з айфонам у руках кінаперсанажаў Таркоўскага. Гэты кур'ёзны выпадак стаў чарговым эпізодам “вайны букрыдэраў”, якую вядуць Amazon і Barnes&Noble, і перавага ў ёй пакуль на баку Amazon. У другой палове 2012 году Amazon плануе выпусціць каляровы букрыдэр, які, у адрозненне ад ранейшых мадэляў Kindle, будзе…

Чытаць цалкам
У Пінску з’явіцца вуліца імя Рышарда Капусціньскага

У Пінску з’явіцца вуліца імя Рышарда Капусціньскага

Як вядома, славуты польскі журналіст і пісьменнік нарадзіўся ў Пінску і ў сваіх творах часта згадваў сваю малую радзіму. Новая вуліца з’явіцца на ўскрайку горада ў раёне прыватнай забудовы. Дарэчы, туды ў своеасаблівае “пісьменніцкае гета” адпраўленыя вуліцы Дастаеўскага, Ажэшкі, Канапніцкай. Цікава, што ў цэнтры Пінска захаваўся дом, дзе жыў Капусціньскі. Але вуліца, на якой ён стаіць, носіць імя расійскага генералісімуса Суворава, які ніколі ў Пінску не быў і не мае ніякага дачынення да горада.

Чытаць цалкам
Памёр Рэй Брэдберы

Памёр Рэй Брэдберы

Рэй Брэдберы нарадзіўся 22 жніўня 1920 году ў горадзе Ўокіган (штат Ілінойс). У Лос-Анджэлес сям'я пераехала ў 1934 годзе, дзе Рэй скончыў сярэднюю школу, аднак вышэйшай адукацыі ён так і не атрымаў. Пра прафесію пісьменніка ён пачаў марыць яшчэ ў дзяцінстве, першымі яго творамі сталі невялікія апавяданні, на якія яго натхнілі коміксы. Друкавацца ён пачаў у 1938 годзе.Першы поспех яму прынеслі "марсіянскія хронікі", выдадзеныя ў 1950 годзе. Сусветную славу Брэдберы, адзін з найбуйнейшых пісьменнікаў ЗША XX стагоддзя, здабыў пасля выхаду рамана-антыўтопіі "451 градус паводле Фарэнгейта" (1953). Рэю Брэдберы таксама належыць навукова-фантастычная трылогія "Смерць — справа самотная" (1985), "Могілкі для вар'ятаў" (1990) і "Давайце ўсе заб'ем Канстанцыю" (2002). Адзін з найважнейшых твораў Брэдберы — часткова аўтабіяграфічная аповесць "Віно з дзьмухаўцоў".Многія творы Рэя Брэдберы экранізаваныя. Так, у 1966 годзе Франсуа Труфо зняў фільм на аснове "451 градуса паводле Фарэнгейта". Кінематаграфісты…

Чытаць цалкам