№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Навіны літаратуры

Прэмію Сервантэса атрымаў чылійскі паэт

Прэмію Сервантэса атрымаў чылійскі паэт

Імя пераможцы самай прэстыжнай прэміі ў галіне гішпанамоўнай літаратуры абвясціў 1 снежня ў Мадрыдзе міністр культуры Гішпаніі Анхелес Гансалес-Сіндзі. 97-гадовы паэт атрымае грашовае ўзнагароджанне ў памеры 125 тысяч еўра. Першы паэтычны зборнік чылійца быў апублікаваны ў 1937 годзе. У 1969 і 1981 гадах Пара за свае творы быў уганараваны чылійскай Нацыянальнай прэміяй у галіне літаратуры. Яго вершы называюць “антыпаэзіяй” за тое, што ён змешвае гутарковую мову з класічнымі вершаванымі формамі. Ніканор Пара зрабіў значны ўплыў на паэтаў Лацінскай Амерыкі. Цырымонія ўручэння прэміі адбудзецца 23 красавіка — у дзень смерці Мігеля дэ Сервантэса. Прэмія Сервантэса, як і Нобелеўская прэмія па літаратуры, уручаецца не за канкрэтны твор, а за сукупныя заслугі. У розныя гады лаўрэатамі прэміі рабіліся Хорхе Луіс Борхес, Алеха Карпэнтэр, Гансала Торэнт Бальестэр, Марыё Варгас Льёса.

Чытаць цалкам
У Расіі абралі “Букера дзесяцігоддзя”

У Расіі абралі “Букера дзесяцігоддзя”

Аляксандр Чудакоў (1938—2005) — літаратуразнаўца і пісьменнік, прафесар Літаратурнага інстытута імя Горкага, вядомы спецыяліст па творчасці Антона Чэхава. Яго аўтабіяграфічны раман “Ложится мгла на старые ступени...”, назву якому даў радок з верша Аляксандра Блока, выйшаў у 2000 годзе, а праз год быў намінаваны на “Рускі Букер”. Заснавальнікі літаратурнай прэміі прынялі рашэнне зноў прагаласаваць і выбраць найлепшыя творы з шорт-ліста “Рускага Букера” апошніх дзесяці гадоў. Усяго на прэмію прэтэндавалі 42 раманы. Пяць з іх, якія набралі найбольшую колькасць галасоў сябраў журы, склалі шорт-ліст прэміі, у які акрамя кнігі Аляксандра Чудакова ўвайшлі: - Алег Паўлаў “Карагандинские девятины, или Повесть последних дней” (лаўрэат 2002 году); - Захар Прылепін “Санька” (фіналіст 2006 году); - Раман Сенчын “Елтышевы” (фіналіст 2009 году); - Людміла Уліцкая. “Даниэль Штайн, переводчик” (фіналіст 2007 году). Мэтай прысуджэння “Рускага Букера дзесяцігоддзя” было “праверыць перспектыўную справядлівасць…

Чытаць цалкам
Памерла пісьменніца Крыста Вольф

Памерла пісьменніца Крыста Вольф

Пісьменніцкім дэбютам Вольф стала аповесць “Маскоўская навела”, апублікаваная ў 1961 годзе. З 1974 году яна была сябрам Акадэміі мастацтваў Германіі, а ў 1982 годзе яе прынялі ў Еўрапейскую акадэмію навук і мастацтваў у Парыжы. Вольф нарадзілася ў 1929 годзе ў прускім горадзе Ландсберг-на-Варце (Landsberg an der Warthe), які цяпер знаходзіцца на тэрыторыі Польшчы. Пасля ўцёкаў ад савецкіх войскаў у 1945 годзе яе сям'я асела ў Мекленбургу. Пасля вайны, у 1949 годзе, Крыста Вольф уступіла ў Сацыялістычную адзіную партыю Германіі і заставалася яе сябрам да 1989 году. У пачатку 1990-х гадоў высветлілася, што яна з 1959 па 1962 гг. супрацоўнічала са спецслужбай “Штазі” і напісала для ўсходнегерманскай выведкі тры справаздачы. У іх яна станоўча ахарактарызавала людзей, якімі цікавілася “Штазі”. Пазней, аж да аб'яднання Германіі, агенты ўнутранай выведкі сачылі за самой пісьменніцай. У пачатку 1990-х у Германіі на яе абрынулася хваля крытыкі праз сувязі з выведкай, і яна часова з'ехала ў ЗША.

Чытаць цалкам
Помнік на магіле Оскара Ўайлда абаранілі ад пацалункаў

Помнік на магіле Оскара Ўайлда абаранілі ад пацалункаў

Над магілай Ўайлда ўзвышаецца крылаты сфінкс з каменя працы скульптара Джэйкаба Эпстайна. Да 1985 году сфінкс знаходзіўся ў досыць добрым стане, аднак затым яго ўсё часцей пачалі пакрываць графіці, і надмагілле неаднаразова чысцілі. У канцы 1990-х гадоў прыхільнікі Ўайлда заклалі незвычайную традыцыю: яны пачалі цалаваць надмагілле, і за некалькі гадоў помнік пакрыўся слоем губной памады. І хоць фарбавальнік, які змяшчаецца ў касметыцы, з часам выпараецца, тлушчавая аснова застаецца на сфінксе прыкметнай, што дрэнна адбіваецца як на стане каменнай статуі, так і на яе выглядзе. У выніку да 111-годдзя з дня смерці Ўайлда — 30 лістапада 2011 — сфінкса было вырашана абнесці ахоўнай шкляной агароджай. Праект рэалізаваны Ірландскім культурным цэнтрам. Оскар Ўайлд памёр у Парыжы ў 1900 годзе. Прычынай смерці стаў менінгіт, які ўзнік на фоне вушной інфекцыі. Пісьменніка пахавалі на могілках Баё, аднак праз некалькі гадоў ён быў перапахаваны на Пэр-Лашэз. Штогод на магілу пісьменніка прыязджаюць…

Чытаць цалкам
Выдалі страчаны раман Керуака

Выдалі страчаны раман Керуака

Рукапіс, пра які было вядома са згадак у перапісцы з сям'ёй і сябрамі, быў знойдзены ў архіве Керуака адным з яго сваякоў. Для даследчыкаў творчасці Керуака каштоўнасць знаходкі перш за ўсё ў тым, што яна дазволіла прасачыць яго станаўленне як пісьменніка. Раман быў напісаны адразу пасля вайны, калі Керуаку не было і 25 гадоў, аднак да гэтага моманту ён паспеў паслужыць у гандлёвым флоце. Галоўны герой кнігі Ўэслі Марцін (Wesley Martin), паводле словаў самога пісьменніка, “любіць мора дзіўным і самотным каханнем”. Як казаў сам Керуак, “Мора — мой брат” апісвае “просты бунт чалавека супраць грамадства, якім яно ёсць, з яго няроўнасцю, расчараваннямі і пакутамі, што яно прыносіць само сабе”. На думку выдаўца Дoна Ўорда (Dawn Ward), гэтая кніга важная тым, што паказвае нам пісьменніка з таго боку, які мы ніколі не змаглі б разгледзець у астатніх творах. У 2008 годзе ў ЗША быў выдадзены раман “Гіпапатамаў зварылі ў іх чанах” (And the Hippos Were Boiled in Their Tanks), напісаны Керуакам сумесна…

Чытаць цалкам
“Вялікую кнігу” атрымаў Міхаіл Шышкін

“Вялікую кнігу” атрымаў Міхаіл Шышкін

Другую прэмію атрымаў Уладзімір Сарокін за аповесць “Метель”, трэцюю — Дзмітрый Быкаў за раман “Остромов, или Ученик чародея”. Спецыяльны прыз “За гонар і годнасць” прысуджаны Фазілю Іскандэру. Акрамя таго, фіналістамі сёлета былі: ● Юрый Арабаў “Орлеан”; ● Юрый Буйда “Синяя кровь”; ● Дзмітрый Данілаў “Горизонтальное положение”; ● Сяргей Кузняцоў “Хоровод воды”; ● Вольга Слаўнікава “Лёгкая голова”; ● Аляксей Слапоўскі “Большая книга перемен”; ● Сяргей Салавух “Игра в ящик”. Пераможцамі народнага галасавання на сайце літаратурнай прэміі “Вялікая кніга”, якое завяршылася ў ноч з 22 на 23 лістапада, сталі творы Міхаіла Шышкіна, Дзмітрыя Быкава і Юрыя Буйды. Агульны прызавы фонд “Вялікай кнігі” ў 2011 годзе складае 5,5 млн расійскіх рублёў. Памер першай прэміі — 3 млн рублёў, другой — 1,5 млн рублёў, трэцяй — 1 млн рублёў. Прэмія “Вялікая кніга” была заснаваная ў 2005 годзе “з мэтай пошуку і заахвочвання…

Чытаць цалкам
Юбілей “Мышалоўкі”

Юбілей “Мышалоўкі”

Акрамя таго, п'еса перакладзеная на 23 мовы і пастаўленая ў больш чым 40 краінах. У 2002 годзе, калі “Мышалоўка” адзначала 50-гадовы юбілей, чарговы спектакль наведала каралева Елізавета II, (адзначым, што менавіта на асабістую просьбу яе бабулі, жонкі караля Георга V Марыі Тэкскай, п'еса і была напісаная, дакладней, перапісаная на аснове кароткага радыёспектакля “Трое сляпых мышанятаў”). “Мышалоўка” вядомая сваім нечаканым фіналам: на спектаклях гледачоў просяць не раскрываць яго тым, хто яшчэ не бачыў п’есы на сцэне (а ў 2010 годзе, калі імя забойцы раскрылі ў артыкуле на англамоўнай Вікіпедыі, нашчадкі Агаты Крысці адрэагавалі на гэта з абурэннем). З нагоды чарговага юбілею знакамітай п'есы Тэатр Св. Марціна плануе правесці маштабныя гастролі па краіне: за 60 тыдняў тэатр аб'едзе 60 гарадоў, а кожнаму актору трэба будзе граць сваю ролю цягам 12 тыдняў. Брытанскія тэатральныя дзеячы лічаць, што п'еса захоўвае папулярнасць дзякуючы эфектным сюжэтным паваротам, а тэмы, узнятыя ў ёй, застаюцца…

Чытаць цалкам
Стартуе Фэст аднаго верша — 2011

Стартуе Фэст аднаго верша — 2011

Мова: любая. Для ўдзелу у фестывалі неабходна на адрас gggbbb2007@gmail.com або dorefa@yandex.ru даслаць (з пазнакай “фэст”) ліст, які змяшчае: 1) верш на зімовую, калядную або навагоднюю тэматыку; 2) псеўданім, пад якім ваш тэкст будзе прадстаўлены журы; 3) вашыя імя, прозвішча, горад, краіну, нумар хатняга і мабільнага тэлефонаў, e-mail. Дасылаць хатні адрас не трэба. Вечарына па выніках конкурсу адбудзецца ў сярэдзіне студзеня 2012 г. Сябрамі журы па стане на 15 лістапада пагадзіліся быць: Андрэй Васілеўскі, галоўны рэдактар ​​часопіса “Новы свет”; Кірыл Кавальджы, кіраўнік праграмы інтэрнэт-часопіса для маладых пісьменнікаў “Пралог” (Фонд СЭІП); Людмiла Рублеўская, літаратурны аглядальнік газеты “Савецкая Беларусь”; Наталля Капа, загадчык аддзела крытыкі часопіса “Нёман”.

Чытаць цалкам
Прэзентацыя кнігі Паўла Анціпава

Прэзентацыя кнігі Паўла Анціпава

У прэзентацыі возьмуць удзел: Анка Упала, Наста Манцэвіч, Марыя Мартысевіч, Уладзь Лянкевіч, Андрэй Пакроўскі, Кірыл Дубоўскі, Аляксандр Грыгор’еў з добрай гітарай і Саша Захарык з прыемным голасам. Павел Анціпаў нарадзіўся 30 гадоў таму ў Мінску. Вучыўся ў Беларускім Калегіюме і Літаратурным інстытуце. Працаваў аранжыроўшчыкам, упакоўшчыкам, кур’ерам, галоўным бухгалтарам, журналістам. Пісьменнікам не працаваў. Апавяданні друкаваліся ў часопісах і зборніках, якія нават пералічваць нудна. Жыве ў памяшканні 2,5 на 2,5 метры. Зарабляе 49 даляраў на месяц. Першая кніжка апавяданняў “Дыпломная работа” сёлета выйшла ў выдавецтве Логвінаў. Гэтым фактам Анціпаў збіраецца ганарыцца да пенсіі, калі дажыве і калі дзяржава пагодзіцца яму гэтую пенсію налічыць. Кніга змяшчае ўласна аўтабіяграфічную аповесць “Дыпломная работа” (прыгоды на пусты страўнік беларускага літаратара ў Маскве), а таксама колькі апавяданняў. Сустрэча з ужо…

Чытаць цалкам
Выявы-2011: Трохмоўе

Выявы-2011: Трохмоўе

Удзельнічаюць: - літаратуразнаўца, укладальнік выдання “Максім Багдановіч: вядомы і невядомы” Ціхан Чарнякевіч; - пісьменнікі, куратары і перакладчыкі 4-томнага выдання Чэслава Мілаша па-беларуску Андрэй Хадановіч і Марына Шода; - аўтары і куратары праекту “Czeladnik czasu\Laiko pameistrys\Чаляднік часу” (Літва-Польшча-Беларусь); - прадстаўнікі інтэрнэт-часопіса “ПрайдзіСвет” Юля Цімафеева і Уладзь Лянкевіч, літаратары і перакладчыкі Віталь Рыжкоў і Анка Упала; - рэжысёр і паэтка Ганна Федарук, танцавальны дуэт “Алія Аціка”, тэатр вогненнай імправізацыі “Асмігурд”; - беларускамоўны trip-hop/downtempo гурт “B_SIDE". Пры падтрымцы дызайн-студыі http://www.pix.by/ і сайта http://kurs.by/. Наведнікам у падарунак — унікальны дыск да трохгоддзя прома-групы ВЮ! Вядуць імпрэзу Віка Трэнас і Юлія Новік. Пачатак а 18-й. Уваход па квітках у музей (3 000 руб.).

Чытаць цалкам