№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 3 лютага

  • 1468

    Памёр Ёган Гутэнберг (ням. Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg, нар. паміж 1397 і 1400 гг.), нямецкі ювелір і вынаходнік кнігадруку. Вынаходніцтва Гутэнберга заключалася ў тым, што ён вырабляў з металу рухомыя пукатыя літары, выразаныя ў адваротным парадку, набіраў з іх радкі і з дапамогай прэса адціскаў на паперы. У розныя часы вынаходніцтва Гутэнберга прыпісвалі розным асобам, аднак ісціна была канчаткова высветленая Антоніем ван дэр Ліндэ ў 1878 г.

  • 1735

    Нарадзіўся Ігнацы Красіцкі (польск. Ignacy Krasicki, памёр 14 сакавіка 1801), польскі паэт, драматург і публіцыст эпохі Асветніцтва, дзеяч каталіцкай царквы ў Польшчы. Аўтар шматлікіх твораў, разнастайных паводле жанру і тэматыкі. Вядомы як аўтар гераічна-камічных паэмаў “Мышаіда” (Myszeida, 1775), “Манахамахія” (Monachomachia, 1778), “Антыманахамахія” (Antymonachomachia, 1779). Напісаў першы польскі раман “Прыгоды Мікалая Дасвядчыньскага” (Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, 1776). Таксама напісаў некалькі камедый, у якіх часткова пераймаў Мальера.

  • 1874

    Нарадзілася Гертруда Стайн (анг. Gertrude Stein, памерла 27 ліпеня 1946), амерыканская пісьменніца. У 1902 годзе пераехала з ЗША ў Парыж, дзе і правяла ўсё жыццё. Гертруда Стайн пакінула па сабе след не столькі як пісьменніца, колькі як гуртавальніца маладых англамоўных літаратараў, для многіх з якіх яна была настаўніцай і часцяком спонсарам. Яе кватэра па вуліцы Флеру стала адным з цэнтраў мастацкага і літаратурнага жыцця Парыжа да Першай сусветнай вайны і пасля яе. Ёй таксама належыць аўтарства тэрміна “страчанае пакаленне” (“lost generation”), якім пазней пачалі называць цэлы шэраг пісьменнікаў пасляваеннага часу, якія выказвалі ў сваіх творах расчараванне ў сучаснай цывілізацыі, песімізм і страту былых ідэалаў (Э. Хэмінгуэй, Дж. Дос Пасас, Томас Эліят, Ф. С. Фіцджэралд і інш.).

  • 1887

    Нарадзіўся Георг Тракль (ням. Georg Trakl, памёр 3 лістапада 1914), аўстрыйскі паэт, адзін з найвыбітнейшых прадстаўнікоў аўстрыйскага экспрэсіянізму. Пры жыцці паэта выйшаў усяго адзін зборнік “Вершы” (Gedichte, 1913). З пачаткам Першай сусветнай вайны Тракль быў мабілізаваны, але, пакутуючы на дэпрэсію, ён рабіў спробы скончыць жыццё самагубствам. Адна з іх была паспяховай – Тракль памёр у бальнічнай палаце ад перадазіроўкі какаіну. Яго творчасць зрабіла моцны ўплыў на развіццё нямецкамоўнай паэзіі. Больш падрабязна пра паэтыку Тракля можна пачытаць у артыкуле Наталлі Ламекі “Міфапрастора паэзіі Г. Тракля”.

  • 1899

    Нарадзіўся Лао Шэ (кіт. 老舍, памёр 24 жніўня 1966), выбітны кітайскі празаік, драматург і публіцыст, адзін з галоўных майстроў нацыянальнай літаратуры. Сярод яго твораў – раманы “Філасофія шаноўнага Чжана” (1926), “Запіскі пра кашэчы горад” (1933), “Рыкша” (1936), “Гарбатня” (1957) і інш. Мяркуецца, што Лао Шэ скончыў жыццё самагубствам пасля збіцця і прыніжэння хунвэйбінамі ў часы “культурнай рэвалюцыі”.

  • 1905

    Нарадзіўся Герман Чарлз Босман (анг. і афр. Herman Charles Bosman, памёр 14 кастрычніка 1951), паўднёваафрыканскі пісьменнік, які лічыцца найлепшым аўтарам кароткіх апавяданняў у ПАР. Пры жыцці Босмана пабачылі свет толькі тры яго кнігі: “Мафекінгская дарога” (1947), “Джакаранда” (Jacaranda) і “Турма Колд Стоўн” (1949). Аднак многія яго апавяданні выходзілі ў шэрагу даўно забытых часопісаў, многія з іх былі ўлучаныя пасля ў розныя зборнікі і анталогіі. Калі пісьменнік моцна захварэў і трапіў у лякарню ў Эдэнвалі, падчас прыёму на пытанне: “Месца нараджэння?” — ён адказаў: “Нарадзіўся ў Кайлсрывіры, памёр у эдэнвалскай лякарні”. Праз некалькі хвілінаў пасля таго, як ён увайшоў да доктара, з кабінета пачуўся гучны рогат, і пісьменніка выпісалі. Аднак літаральна праз некалькі гадзінаў ён злёг і памёр па дарозе ў лякарню. На беларускую мову апавяданні Босмана перакладалі Г. Янкута, Ю. Цімафеева, А. Пятровіч, Я. Прыстаўка.

  • 1947

    Нарадзіўся Пол Остэр (анг. Paul Benjamin Auster), амерыканскі пісьменнік і перакладчык. Вядомы як аўтар бэстсэлераў “Нью-ёркская трылогія” (The New York Trilogy, 1987), “Месяцовы палац” (Moon Palace, 1989), “Музыка азарту” (The Music of Chance, 1990), “Кніга ілюзій” (The Book of Illusions, 2002) і інш.

  • 1971

    Нарадзілася Сара Кейн (анг. Sarah Kane, памерла 20 лютага 1999), ангельскі драматург. Асноўная тэматыка яе твораў – любоў, смерць, сэкс, гвалт і вар’яцтва. Яе першая п’еса “Падарваныя” (Blasted, 1995) з апісаннем анальнага згвалтавання, канібалізму і іншых праяваў чалавечай жорсткасці зрабілася найвялікшым тэатральным скандалам з часоў сцэны забівання дзіцяці камянямі ў п’есе Эдварда Бонда. Тэатральныя крытыкі накінуліся на маладога драматурга, назваўшы яе п’есу “агіднай”, а прагляд пастаноўкі – “акунаннем галавы ў памыйнае вядро”. Але “Падарваныя” атрымалі добрыя водгукі ад ангельскіх драматургаў Марціна Крымпа, Гаральда Пінтэра (у далейшым яе сябра) і Кэрыл Чэрчыль. 20 лютага 1999 году Сара Кейн павесілася ў псіхіятрычнай клініцы, пакутуючы на маніякальна-дэпрэсіўны сіндром.