№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 8 жніўня

  • 1790

    Нарадзіўся Ферэнц Кёльчэй (венг. Kölcsey Ferenc, памёр 24 жніўня 1838), венгерскі паэт-рамантык, аўтар венгерскага нацыянальнага гімну “Божа, блаславі мадзьяраў” (Isten, áldd meg a magyart). Адзін з самых значных прадстаўнікоў венгерскай літаратуры пачатку ХІХ ст., істотна паўплываў на яе развіццё. Разам са сваім сябрам Ферэнцам Казінцы вёў барацьбу за адраджэнне венгерскай літаратуры і венгерскай мовы.

  • 1819

    Нарадзіўся Панцеляймон Куліш (укр. Пантелеймон Куліш, памёр 14 лютага 1897), украінскі празаік, паэт, фалькларыст, этнограф, перакладчык, крытык, рэдактар, гісторык, выдавец. Стваральнік “кулішоўкі” — адной з ранніх версіяў украінскага алфавіту. Адзін з найбуйнейшых дзеячаў украінскага адраджэння, па папулярнасці супернічаў са сваім даўнім сябрам Т. Шаўчэнкам, аднак больш памяркоўныя пазіцыі Куліша па палітычных пытаннях і асабліва яго негатыўнае стаўленне да казацкага руху прывялі да старты ім папулярнасці сярод украінафілаў. За савецкім часам Куліш практычна не згадваўся ў школьным курсе ўкраінскай літаратуры. Па словах І. Франка, “Чорная рада” (“Чорна рада”, 1857) — найлепшы гістарычны твор ва ўкраінскай літаратуры.

  • 1878

    Нарадзіўся Ладзіслаў Кліма (чэшск. Ladislav Klíma, памёр 19 красавіка 1928), чэшскі філосаф, празаік, паэт і драматург. Найбольшая частка філасофскіх поглядаў пісьменніка адлюстраваная ў яго кнізе “Свет як свядомасць і нішто” (Svět jako vědomí a nic), а самым яго знакамітым творам лічыцца раман “Пакуты князя Штэрненгоха” (Utrpení knížete Sternenhocha). Шматлікія рукапісы Ладзіслава Кліма былі адрэдагаваныя і выдадзеныя ўжо пасля яго смерці, уключна з яго апавяданнямі і лістамі. Шмат што Кліма знішчыў сам. Яго апавяданне “Што пасля смерці” (Jak bude po smrti) на беларускую мову пераклаў Макс Шчур. Неўзабаве мае выйсці кніга перакладаў твораў Л. Кліма.

  • 1884

    Нарадзілася Сара Тысдэйл (анг. Sara Teasdale, памерла 29 студзеня 1933), амерыканская паэтка. Самы вядомы яе верш — “There will come soft rains...”. Існуе чатыры пераклады гэтага верша на беларускую мову (А. Арцёмаў, А. Пятровіч, А. Стэфановіч і Г. Янкута). Падборку вершаў Сары Тысдэйл па-беларуску можна знайсці тут.

  • 1901

    Нарадзілася Ніна Берберава (руск. Нина Берберова, памерла 26 верасня 1993), руская паэтка, аўтарка ўспамінаў, жонка Уладзіслава Хадасевіча. Аўтарка кніг “Жалезная жанчына” (“Железная женщина”, 1981), “Курсіў мой” (“Курсив мой”, 1969 — па-ангельску, 1972 — па-руску). Імем Берберавай названая плошча (фр. place Nina Berberova) у французскім горадзе Арль, на якой знаходзіцца выдавецтва Actes Sud, пастаянным аўтарам якога яна была.

  • 1909

    Нарадзіўся Эміліян Букаў (рум. Emilian Radu Bucov, памёр 17 кастрычніка 1984), малдаўскі паэт, празаік, перакладчык і грамадскі дзеяч, народны паэт Малдовы (1982). Аўтар казкі ў вершах “Андрыеш”, па якой зняў аднайменны фільм С. Параджанаў. Перакладаў на малдаўскую мову творы Т. Шаўчэнкі.

  • 1927

    Нарадзіўся Юрый Казакоў (руск. Юрий Казаков, памёр 29 лістапада 1982), рускі празаік. У яго гонар заснаваная літаратурная прэмія за найлепшае апавяданне.

  • 1952

    Нарадзіўся Юстайн Гордэр (нарв. Jostein Gaarder), нарвежскі пісьменнік і публіцыст, аўтар раманаў, апавяданняў і кніг для дзяцей. Творы Гордэра перакладзеныя на шматлікія мовы свету і выдадзеныя ў розных краінах агульным накладам у дзясяткі мільёнаў асобнікаў. Самы вядомы твор Гордэра — раман “Свет Сафіі” (Sofies Verden, 1991) з падзагалоўкам “Аповед пра гісторыю філасофіі”. Гэты раман быў перакладзены на 53 мовы, колькасць надрукаваных асобнікаў дасягае 30 млн.

  • 1964

    Нарадзіўся Клаўс Эбнер (ням. Klaus Ebner), аўстрыйскі празаік і паэт. Піша на нямецкай і каталанскай мовах. Аўтар шэрагу літаратурных прэмій, сярод якіх — Wiener Werkstattpreis (2007), Feldkircher Lyrikpreis (2005) і інш.

  • 1986

    Памёр Вісарыён Гарбук (нар. 11 лістапада 1913), беларускі пісьменнік. Быў арыштаваны ў 1936 і высланы на Калыму, вызвалены ў 1940. Першы зборнік апавяданняў выйшаў у 1963 г. у Мінску. Перакладаў на беларускую мову казкі народаў Паўночнага Каўказа (зборнік “Напітак волатаў”, Мн., 1969). У 1971 г. паводле яго апавядання “Твар у палоску” быў зняты тэлефільм.

  • 1994

    Памёр Леанід Леонаў (руск. Леонид Леонов, нар. 31 траўня 1899), рускі празаік, драматург, мемуарыст і грамадскі дзеяч. Аўтар раманаў “Барсукі” (“Барсуки”, 1924), “Злодзей” (“Вор”, 1927, новая рэдакцыя 1959, перапрацоўваў да 1990), “Рускі лес” (“Русский лес”, 1953, адным з першых у рускай літаратуры закрануў экалагічную праблематыку), аповесці “Evgenia Ivanovna” аб рускай эміграцыі (1938, не дапушчаная да друку; канчатковая рэдакцыя і публікацыя — 1963).