№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 10 верасня

  • 1797

    Памерла Мэры Ўолстанкрафт (анг. Mary Wollstonecraft, нар. 27 красавіка 1759), брытанская пісьменніца, перакладчыца, філосаф і феміністка, маці пісьменніцы Мэры Шэлі. У сваіх раманах Ўолстанкрафт крытыкуе патрыярхальны, на яе думку, інстытут шлюбу і яго шкоднае ўздзеянне на жанчын. У першым яе рамане, “Мэры” (Mary: A Fiction, 1788), гераіня вымушаная з матэрыяльных прычынаў уступіць у шлюб без кахання; сваё жаданне любові яна кампенсуе па-за шлюбам гарачымі рамантычнымі стасункамі: сяброўствам з жанчынай і каханнем з мужчынам. Няскончаны раман “Марая, або Жаночыя памылкі” (Maria; or, The Wrongs of Woman, 1798), выдадзены пасмяротна, лічыцца самай радыкальна-феміністычнай працай Ўолстанкрафт.

  • 1821

    Памёр Францішак Заблоцкі (польск. Franciszek Zabłocki, нар. 2 студзеня 1752), польскі адукацыйны дзеяч, паэт, перакладчык, больш знакаміты як аўтар 50 камедый польскага Асветніцтва. Перакладаў з ангельскай і французскай моваў (Мальера, Шэкспіра і інш.).

  • 1827

    Памёр Нікало Уга Фоскала (іт. Niccolò Ugo Foscolo, нар. 6 лютага 1778), італьянскі паэт, празаік і грамадскі дзеяч. Лічыцца самым вядомым літаратарам свайго пакалення і першым італьянскім мысляром перадрамантызму.

  • 1890

    Нарадзіўся Франц Верфель (ням. Franz Werfel, памёр 26 жніўня 1945), аўстрыйскі паэт, раманіст і драматург. Лаўрэат прэмій Франца Грыльпарцэра (1926), Дзяржаўнай прэміі Чэхаславакіі (1927), прэміі Шылера (1930).

  • 1897

    Нарадзіўся Жорж Батай (фр. Georges Bataille; памёр 9 ліпеня 1962), французскі філосаф і пісьменнік, які стаяў ля вытокаў постмадэрнізму. Яго раман “Гісторыя вока” (Histoire de l'œil, 1928), выдадзены пад псеўданімам Lord Auch, першапачаткова чытаўся як чыстая парнаграфія, у той час як тлумачэнне гэтай працы спела толькі паступова, раскрываючы з часам сваю значную філасофскую і эмацыйную глыбіню, характэрную для аўтараў “забароненай літаратуры”. Вобразы рамана будаваліся на шэрагу метафар, якія, у сваю чаргу, былі звернутыя да філасофскіх канструктаў, развітых у яго працах: вока, яйка, сонца, зямля, органы. Іншыя вядомыя раманы Батая — “Мая маці” (Ma mère, 1966) і “Сінеча нябёсаў” (Le Bleu du ciel, 1957). Апошні твор, з яго некрафілічнымі і палітычнымі тэндэнцыямі і аўтабіяграфічным падтэкстам і філасофскімі абагульненнямі, даводзіць “Гісторыю вока” да кульмінацыі, фармуючы нашмат больш цёмнае і суровае ўспрыманне сучаснай гістарычнай рэчаіснасці.

  • 1916

    Памёр Аляксандр Ельскі (нар. 16 чэрвеня 1834), беларускі гісторык, краязнаўца, публіцыст, адзін з першых гісторыкаў беларускай літаратуры і збіральнікаў беларускіх рукапісаў. Ельскі пераклаў на беларускую мову першую частку паэмы А. Міцкевіча “Пан Тадэвуш” (Львоў, 1892), выйшаў яго зборнік “100 прымавак, загадак, прыдумак і гавэндаў для пажытку беларускага народа” (Вільня, 1908). Ельскі — першы біёграф і сябар В. Дуніна-Марцінкевіча. Менавіта ў яго апынуліся рукапісы са славутага куфра, які у доме Дуніна-Марцінкевіча бачыў у час навучання Ядвігін Ш. Ён перапісваўся і з Ф. Багушэвічам і іншымі беларускімі пісьменнікамі.

  • 1944

    Памёр Юзаф Шчапаньскі (польск. Józef Andrzej Szczepański, нар. 30 лістапада 1922), польскі паэт, удзельнік Варшаўскага паўстання. Аўтар вядомых песняў “Pałacyk Michla”, “Parasola Piosenka Szturmowa” і інш. Загінуў у паўстанні.

  • 1957

    Нарадзіўся Павел Гюле (польск. Paweł Huelle), польскі празаік, паэт, перакладчык, драматург, сцэнарыст, літаратурны крытык. Першы раман Гюле “Вайзэр Давідэк” (Weiser Dawidek, 1987) адразу зрабіўся папулярным і чытаным не толькі ў краіне, але і за яе межамі. Далей з’явіліся кнігі “Апавяданні падчас пярэбараў” (Opowiadania na czas Przeprowadzki, 1991), “Вершы” (Wiersze, 1994), “Першае каханне і іншыя апавяданні” (Pierwsza miłość i inne opowiadania, 1994), “Мерсэдэс-Бэнц. З лістоў да Грабала” (Mercedes Benz. Z listów do Hrabala, 2001) і інш. Творы Паўла Гюле перакладзеныя на ангельскую, беларускую, гішпанскую, італьянскую, рускую, фінскую, французскую, шведскую і іншыя мовы і адзначаныя шматлікімі літаратурнымі ўзнагародамі. На беларускую мову раман “Мерсэдэс-Бэнц" і некаторыя апавяданні пераклала Марына Шода (Логвінаў, 2007).

  • 1972

    Генрых Бёль атрымаў Нобелеўскую прэмію ў галіне літаратуры.

  • 1979

    Памёр Антонію Агушцінью Нэту (парт. António Agostinho Neto, нар. 17 верасня 1922), ангольскі паэт, дзяржаўны дзеяч, першы прэзідэнт Народнай Рэспублікі Ангола. Лаўрэат прэміі Асацыяцыі пісьменнікаў краін Азіі і Афрыкі (1970).