Навіны літаратуры

18 лістапада 2010

У ЗША ўручылі Нацыянальную кніжную прэмію

Перамога Гордан, якая не карыстаецца вялікай папулярнасцю сярод шырокай публікі, стала нечаканасцю для многіх. Да цырымоніі ўганаравання галоўнымі прэтэндэнтамі на ўзнагароду лічыліся Лаянэл Шрайвер (раман So Much for That) і Ніколь Краўс (Great House). Сама Гордан, каментуючы прысуджэнні ёй прэміі, таксама прызналася, што не чакала такога павароту падзей. Найлепшым творам у намінацыі "Дакументальная літаратура" журы палічыла мемуары спявачкі і паэткі Пэці Сміт пра Нью-Ёрк 1960-х гадоў. Гаворачы пра свой поспех, Сміт расказала, што ў тыя гады, працуючы ў кніжнай краме, часам задумвалася, як гэта – атрымаць Нацыянальную кніжную прэмію. "Дзякую вам за тое, што дапамаглі мне высветліць гэта", – падзякавала журы пісьменніца. Кэтрын Эрскін атрымала прэмію ў намінацыі "Літаратура для дзяцей" за раман Mockingbird. Тэрэнс Хейз са зборнікам вершаў Lighthead атрымаў узнагароду ў катэгорыі "Паэзія". Ганаровую прэмію за "ыыбітнае служэнне амерыканскай літаратурнай грамадзе" ўручылі Тому Вулфу, а таксама…

Чытаць цалкам

17 лістапада 2010

Наталка Бабіна пра "Рыбін горад" па-польску: "Пераклад лепшы за арыгінал"

Па вяртанні на радзіму Наталка Бабіна падзялілася ўражаннямі ад сустрэчаў з польскімі чытачамі. Міхась Скобла: "Наталка, памятаю, два гады таму, адразу па выхадзе вашага раману "Рыбін горад" у Менску, я атрымаў ліст ад аднаго свайго знаёмага, рэдактара незалежнай газеты. Ён пісаў, што раман чакае поспех за мяжой, што яго абавязкова перакладуць на польскую ды іншыя мовы. І – словы яго пачынаюць спраўджвацца. Як успрынялі "Рыбін горад" польскія чытачы?" Наталка Бабіна: "Не мне вам гаварыць, вы самі добра ведаеце тое пачуццё, якое ўзнікае, калі выходзіць твая кніжка. Калі яна выходзіць у тваёй краіне – гэта выдатна, а калі яна выходзіць па-за межамі краіны – гэта яшчэ больш узмацняе тваю радасць, таму што ты напісаў нешта такое, што можа быць цікавым і замежнаму чытачу. Я вельмі задаволеная рэакцыяй польскіх чытачоў, крытыкаў, журналістаў. Кніга (па-польску яе назва гучыць “Miasto ryb”) выйшла ў адным з самых вялікіх польскіх камэрцыйных выдавецтваў “Рэбес” у Познані. Каб вы мелі ўяўленне…

Чытаць цалкам

17 лістапада 2010

Абвясцілі фіналістаў расійскай прэміі “Дэбют”

Як адзначана на сайце прэміі, журы «Дэбюта» кіравалася рознымі крытэрамі адбору: інтэлектуальнай напружанасцю, моўнай выразнасцю, сацыяльнай значнасцю твораў. Тым не менш, рознагалоссяў па фінальным спісе амаль не паўстала. Шорт-ліст прэміі "Дэбют" 2010 года Намінацыя «Буйная проза»: 1. Кацярына Камаут (С.-Пецярбург) – “Повесть о мусорном баке”; 2. Яўгеній Палішчук (Омск) – “На районе”, аповесць; 3. Вольга Рымша (Новасібірск) – “Тихая вода”, аповесць. Намінацыя «Малая проза»: 1. Ганна Гераскіна (Кіеў, Украіна) – «Я тебя не слышу», апавяданне; 2. Ілля Луданаў (Вузлавая, Тульская вобл.) – “Секрет Небосвода”, апавяданне; 3. Барыс Пейгін (Северск, Томская вобл.) – “Жизнь Сергея Ипсиланти”, апавяданне; 4. Андрэй Сіманаў (Масква) – падборка апавяданняў Намінацыя “Паэзія”: 1. Аляксей Афонін (С.-Пецярбург) – вершы са зборніка “Вода и время”; 2. Ганна Арліцкая (Масква) – падборка вершаў; 3. Галіна Рымбу (Омск) – падборка вершаў. Намінацыя “Драматургія”: 1. Марыя Зялінская (Растоў-на-Доне) – “Слышишь?”,…

Чытаць цалкам

17 лістапада 2010

Сцэнічныя даследаванні паэзіі пройдуць у Мінску

Узяўшы за аснову досвед выставы ЛІТÄRA, што прайшла ў Інстытуце Гётэ ў верасні гэтага года, рэжысёр Таццяна Арцімовіч разам з акцёрамі Валянцінай Гарцуевай і Аляксандрам Казелам, ужываючы сцэнічныя сродкі, даследавала паэтычныя тэксты Андрэаса Альтмана, Марыцы Бодражыч, Норы Гомрынгер, Хасэ Алівера, Норы Босанг. Рэжысёр Таццяна Арцімовіч: “Сцэнічную форму паэзіі надаюць не пластыка і не слова, а жывая прысутнасць выканаўцаў і гледачоў у прасторы і часе”. Гэтая імпрэза – не класічнае чытанне тэкстаў, але іх пераклад на тэатральную мову: рухі, жэсты, прадметы – гэта літары, якія ўтвараюць сцэнічныя сказы. Паэзія, уведзеная ў сцэнічную прастору, набывае мімалётнасць, дае надзвычай інтэнсіўнае перажыванне імгнення. Запрашаем прыхільнікаў тэатра і паэзіі на спатканне з вершамі, якія з’яўляюцца “тут і цяпер” і знікаюць, як толькі скончыцца іх час. Імпрэза пройдзе на беларускай мове. Уваход вольны. Пачатак у 19.00 гадзін. Дадатковая інфармацыя па тэлефонах: 8 29 133 48 59 (Ірына Герасімовіч, куратар…

Чытаць цалкам

15 лістапада 2010

У маскоўскім метро надрукуюць чылійскіх паэтаў

У прыватнасці, пасажыры метро пазнаёмяцца з вершамі Пабла Неруды, Габрыэлы Містраль, Вісэнтэ Ўідобра, Гансала Рохаса і Ніканора Пары. На думку прадстаўніка метрапалітэна, іх вершы "несумненна знойдуць водгук у сэрцах пасажыраў маскоўскага метро". Пасля тэмы будуць змяняцца, а асноўная мэта праекту - "пазнаёміць пасажыраў метро з найлепшымі паэтамі розных краінаў свету". Вершы будуць прадстаўленыя як на рускай, так і на гішпанскай мовах. Акрамя вершаў, у цягніку будуць размяшчацца урыўкі з біяграфіяў паэтаў, а таксама іх фотаздымкі. У падрыхтоўцы праекта метрапалітэну дапамагалі супрацоўнікі амбасады Чылі ў Маскве. Гэта ўжо сёмы адметны цягнік у маскоўскім метро, у ліку іншых - цягнікі "Масква, якая чытае" і "Акварэль", прысвечаныя гісторыі "Курская дуга", "Чырвоная страла" і "Народнае апалчэнне", а таксама цягнік "Сакольнікі".

Чытаць цалкам

11 лістапада 2010

Энгелькінга ўзнагародзілі за пераклады

Прэмія была ўручаная вядомаму польскаму паэту, празаіку, перакладчыку і крытыку Лешаку Энгелькінгу з фармулёўкай "За выбітныя перакладчыцкія здзяйсненні". Польскі ПЭН-цэнтр узнагароджвае за пераклады літаратуры з замежных моваў на польскую з 1929 году. Лаўрэатамі гэтай прэміі сярод іншых былі Леапольд Стаф (Leopold Staff), Адам Паморскі (Adam Pomorski), Зыгмунт Кубяк (Zygmunt Kubiak), Мацей Сламчыньскі (Maciej Słomczyński). На сайце “ПрайдзіСвета” можна пачытаць некаторыя творы Лешака Энгелькінга ў беларускіх перакладах і азнаёміцца з біяграфіяй аўтара.

Чытаць цалкам

8 лістапада 2010

Тоні Морысан стала кавалерам ордэна Ганаровага легіёна

, паведамляе The Guardian. Звяртаючыся да пісьменніцы, Мітэран абыграў назву яе самага вядомага рамана – "Любая". "У нашых вачах вы ўвасабляеце найлепшае ў Амерыцы – любоў да свабоды. Гэта тое, што дазволіла дзяўчынцы, якая нарадзілася ў беднай чорнай сям'і ў Агаё ў перыяд расавай сегрэгацыі, вырасці і стаць найвялікшай пісьменніцай ЗША", – сказаў Мітэран. 79-гадовая Морысан у зваротнай прамове адзначыла, што яе заўсёды добра прымалі ў Францыі. Пісьменніца таксама ўзяла ўдзел у цырымоніі адкрыцця ў Парыжы мемарыяльнай лаўкі, прысвечанай забароне рабства. У 1988 годзе Морысан стала пулітцэраўскай лаўрэаткай за раман "Любая", дзеянне якога адбываецца ў канцы XIX стагоддзя ў Агаё. Гераіня, чарнаскурая жанчына, забівае сваю дачку, ратуючы яе ад рабства. У 1993 годзе Морысан прысудзілі Нобелеўскую прэмію, а яшчэ праз пяць гадоў на экраны выйшла экранізацыя "Любай". У фільме Джонатана Дэмэ (рэжысёра "Маўчання ягнятаў") галоўную ролю грала тэлезорка Опра Ўінфры. Сярод іншых англамоўных пісьменнікаў,…

Чытаць цалкам

8 лістапада 2010

Ганкура далі Ўэльбэку

Раман “Мапа і тэрыторыя” апавядае пра жыццё мастака Жэда Мартэна. 52-гадовы пісьменнік быў двойчы блізкі да атрымання Ганкураўскай прэміі – у 1998 і 2005 гадах за раманы "Элементарныя часцінкі" і "Магчымасць выспы", аднак журы аддало перавагу іншым прэтэндэнтам. Ганкураўская прэмія – самая прэстыжная літаратурная прэмія Францыі за найлепшы раман, названая ў гонар братоў Ганкураў. Яна прысуджаецца па выніках галасавання сябраў Ганкураўскай акадэміі на спецыяльнай вячэры ў парыжскім рэстаране "Друан". Прэмію ўручаюць штогод пачынаючы з 1903. Памер яе сімвалічны (цяпер час ён складае дзесяць еўра), аднак, як правіла, прысуджэнне прэміі істотна павялічвае продажы рамана-пераможцы і вылучае яго аўтара ў першыя шэрагі французскай літаратуры. У Акадэмію Ганкураў ўваходзяць дзесяць самых вядомых літаратараў Францыі, якія атрымліваюць сімвалічную плату – 60 франкаў у год. Кожны сябра Акадэміі мае толькі адзін голас і можа аддаць яго толькі за адну кнігу. Прэзідэнт Акадэміі мае два галасы. Сябрамі…

Чытаць цалкам

8 лістапада 2010

У Польшчы прайшоў літаратурны семінар “Бязмежжа”

Прачытаць свае творы, паслухаць іншых, абмеркаваць сітуацыю беларускай літаратуры і выдавецкай справы па абодва бакі мяжы, запланаваць супольныя праекты – такія задачы стаялі перад удзельнікамі 14-га "Бязмежжа". З беларускага боку ў семінары ўдзельнічалі празаік і галоўны рэдактар часопіса “Дзеяслоў” Барыс Пятровіч, паэт і перакладчык, старшыня Беларускага ПЭН-Цэнтру Андрэй Хадановіч, паэт Анатоль Івашчанка, пісьменнік і перакладчык Павал Касцюкевіч, перакладчыца, сябра рэдакцыі часопіса “ПрайдзіСвет” Юля Цімафеева і музыка Алесь Зайцаў. Беларускую культурную эліту Падляшша прадставілі паэт і галоўны рэдактар тыднёвіка “Ніва” Яўген Вапа, пісьменнік Міхась Андрасюк, паэткі Надзея Артымовіч і Міра Лукша, журналістка Ганна Кандрацюк, гісторык Алесь Латышонак, паэт Віктар Стахвюк, выдаўцы Дарафей Фіёнік і Марцін Рэмбач. Падчас свайго візіту на Падляшша ўдзельнікі семінару наведалі Беларускі ліцэй у Бельску Падляшскім, сустрэліся з выдаўцамі беларускай літаратуры на Падляшшы, з даследчыкамі…

Чытаць цалкам

8 лістапада 2010

Уладзімір Караткевіч у кіно

Рэтраспектыва распачалася паказам мастацкага фільма “Хрыстос прызямліўся ў Гародні”. Гісторыя яго стварэння — адна з самых трагічных у савецкім кінематографе і ў жыцці кінасцэнарыста Караткевіча. Фільм перажыў 12 варыянтаў рэдакцый і больш за 20 гадоў праляжаў на цэнзурнай паліцы. Аўтар так і не пабачыў яго пры жыцці. Створаны ў 1968 годзе, ён выйшаў на экран толькі ў 1989-м — праз 5 гадоў пасля смерці пісьменніка. Музей пакажа таксама мастацкія фільмы “Дзікае паляванне караля Стаха” (6 лістапада) і “Чорны замак Альшанскі” (13 лістапада), сцэнары да якіх напісаў У. Караткевіч. Ім будуць папярэднічаць дакументальныя стужкі, у якіх распавядаецца пра асаблівасці гэтых экранізацый. Яшчэ адзін фільм, “Маці ўрагану”, быў створаны “Беларусьфільмам” у 1990 годзе пры ўдзеле кінастудыі “Баррандаў” (Чэхаславакія) і ВА “Саюзкінасервіс”. Рэжысёр Юры Марухін зняў яго на матывах аднайменнай п’есы Караткевіча. Гэты твор пісьменніка, як зазначылі кінематаграфісты, стаў найбольш складаным для экраннага ўвасаблення.…

Чытаць цалкам

№21: Знак прысутнасці

Змест