№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Навіны літаратуры

Салман Рушдзі напіша раман пра сваё жыццё ў выгнанні

Салман Рушдзі напіша раман пра сваё жыццё ў выгнанні

Пасля публікацыі рамана Рушдзі “Сатанінскія вершы” (1988), сярод персанажаў якога быў прарок Мухамед, іранскі аятала Хамейні публічна пракляў пісьменніка ў сваёй фетве і прысудзіў яго, а таксама ўсіх асоб, якія маюць дачыненне да выдання кнігі, да смяротнага пакарання, паклікаўшы мусульман усяго свету выканаць прысуд. У многіх мусульманскіх краінах тады прайшлі дэманстрацыі пратэсту, кнігі Рушдзі спальвалі на вуліцах. Пісьменнік пражыў дзевяць гадоў пад аховай паліцыі. У інтэрв'ю агенцтву Reuters Рушдзі распавёў, што мемуары запоўняць “інфармацыйны вакуум”, які адносіцца да гэтага цяжкага перыяду ў яго жыцці. Па словах пісьменніка, успаміны будуць перш за ўсё “чалавечай гісторыяй пра тое, што здарылася, – здарылася не толькі са мной, але і з маімі дзецьмі, з маёй маці, з тымі, хто быў побач са мной у тыя гады”. “Я пачаў працаваць над мемуарамі, – паведаміў Рушдзі. – Ужо напісана каля ста старонак, гэта прыблізна чвэрць усёй кнігі. Я збіраюся скончыць кнігу да канца гэтага году”. На планы…

Чытаць цалкам
Прэзентацыя раману Вольгі Такарчук у Мінску

Прэзентацыя раману Вольгі Такарчук у Мінску

У вечарыне таксама возьмуць удзел: перакладчыца Марына Шода, заслужаная артыстка Беларусі Зоя Белахвосцік, этна-джаз-гурт “Акана-NHS”. Вядзе вечарыну паэт Андрэй Хадановіч. Пачатак у 17.30. Падрабязней пра Вольгу Такарчук на сайце "ПрайдзіСвету". Урывак з раману "Правек" у 5-6 нумары "ПрайдзіСвету".

Чытаць цалкам
Знайшлі верш Тэда Х'юза пра самагубства Сільвіі Плат

Знайшлі верш Тэда Х'юза пра самагубства Сільвіі Плат

Вялікі верш "Апошні ліст" (Last Letter) апісвае падзеі непасрэдна перад смерцю Плат. З тэксту вынікае, што яна даслала Х'юзу ліст, мяркуючы па ўсім - з паведамленнем пра самагубства. Паэтка разлічвала, што пасланне дойдзе да адрасата ўжо пасля яе смерці, аднак ліст даставілі хутка. Х'юз прыехаў да жонкі, і тая пераканала яго, што не будзе забіваць сябе. Пасля таго як ён пайшоў, Плат уключыла газ, папярэдне зачыніўшы дзверы ў пакой дзяцей і заклаўшы шчыліны мокрымі ручнікамі. Адбылося гэта 11 лютага 1963 году. Невядомы твор у архіве Х'юза, які захоўваецца ў Брытанскай бібліятэцы, знайшоў пісьменнік Мэлвін Брэг. Па словах лорда Брэга, ён спачатку не мог паверыць сваім вачам. Паэт-лаўрэат Кэрал Эн Дафі заявіла, што гэта адзін з самых сумных тэкстаў Х'юза, і чытаць яго вельмі цяжка. Ён быў надрукаваны з дазволу ўдавы паэта. Часопісе New Statesman змяшчае факсіміле трох чарнавікоў "Апошняга ліста".…

Чытаць цалкам
У Львове ўсталююць помнік Багдану-Ігару Антонычу

У Львове ўсталююць помнік Багдану-Ігару Антонычу

Помнік Антонычу паставяць на Святаюрскай гары (Львоў, Украіна) не раней як у наступным годзе. Праектная дакументацыя пакуль не распрацаваная, таму кошт помніка дагэтуль невядомы. "Мы аддалі перавагу нестандартнаму праекту. Постацяў "у плашчах" або "ў гарнітуры" ў Львове вельмі шмат, а сам Багдан-Ігар Антоныч быў зусім не стандартным, ён не ўпісваецца ні ў плеяду тагачасных майстроў літаратуры і нават сёння застаецца вельмі неардынарным. Вельмі складана было пра яго гаварыць у такім звычайным абліччы і ў стандартных формах", – рассказаў намеснік гарадскога старшыні па гуманітарных пытаннях Васіль Косыў. У выніку было вырашана, што помнік мусіць быць адпаведным літаратару – авангардным. Размесціцца скульптура сярод парку.

Чытаць цалкам
Нобеля па літаратуры далі Марыё Варгасу Льёсу

Нобеля па літаратуры далі Марыё Варгасу Льёсу

Празаік праславіўся дэбютным раманам 1963 году "Горад і сабакі"; сярод іншых яго кніг - "Зялёны дом", "Шчанюкі", "Гутарка ў саборы". Варгаса Льёсу лічаць адным з найбуйнейшых лацінаамерыканскіх празаікаў XX стагоддзя і ставяць у адзін шэраг з такімі наватарамі, як Борхес, Маркес, Картасар.

Чытаць цалкам

"Рыбін горад" Наталкі Бабінай выйшаў па-польску

Прэзентацыі адбудуцца ў Варшаве, Кракаве, Беластоку, Ольштыне, Бела-Падляску. Адметна, што ў польскую сталіцу Наталка Бабіна запрошана для ўдзелу ў Міжнародным кніжным кірмашы. Раман «Рыбін горад» па-беларуску выйшаў у 2007 годзе. Яго падзеі адбываюцца напярэдадні і падчас мінулых прэзідэнцкіх выбараў. Там прысутнічаюць пазнавальныя персанажы і рэаліі Беларусі. Хаця сама аўтарка зазначыла: «Для іх, мастацтвазнаўцаў у цывільным, дадам, што дзеянне адбываецца ў 2121 годзе».

Чытаць цалкам
Названыя фіналісты “Рускага Букера”

Названыя фіналісты “Рускага Букера”

Шорт-ліст «Рускага Букера–2010»: 1. Алег Заёнчкоўскі – «Счастье возможно»; 2. Андрэй Іваноў – «Путешествие Ханумана на Лолланд»; 3. Алена Калядзіна – «Цветочный крест»; 4. Марыям Петрасян – «Дом, в котором...»; 5. Герман Садулаеў – «Шалинский рейд»; 6. Маргарыта Хемлін – «Клоцвог». Сёлета на прэмію «Рускі Букер» вылучалася 95 твораў, з якіх да конкурсу было дапушчана 24. У працэсе вылучэння намінантаў узялі ўдзел 47 выдавецтваў, 9 часопісаў, 4 універсітэты і 11 бібліятэк. Журы «Рускага Букера–2010»: пісьменнікі Руслан Кірэеў (старшыня) і Валерый Папоў, крытыкі Марына Абашава і Марыя Рэмізава, рэжысёр і сцэнарыст Вадзім Абдрашытаў. Грашовы прыз пераможцу ў 2010 годзе павялічыўся да 600 тысяч расійскіх рублёў; фіналісты атрымаюць па 60 тысяч рублёў. Лаўрэат прэміі «Рускі Букер» будзе названы 2 снежня 2010 года. Летась перамог раман “Час жанчын” пецярбургскай пісьменніцы Алены Чыжовай.

Чытаць цалкам
У Львове створаць асацыяцыю перакладчыкаў

У Львове створаць асацыяцыю перакладчыкаў

“На жаль, у Львове, нягледзячы на такую вялікую колькасць перакладчыкаў, няма ні асацыяцыі, ні групоўкі перакладчыкаў, затое такая асацыяцыя ёсць у Данецку. Львоўскія перакладчыкі чамусьці пра такую ініцыятыву не падумалі”, – паведаміў Анатоль Іўчанка. Са словаў Анатоля Іўчанкі, павінна быць нейкая ініцыятыўная група перакладчыкаў, якая хацела б стварыць асацыяцыю і яе зарэгістраваць. Яна можа мець статус самастойнай, альбо ўваходзіць у склад Асацыяцыі перакладчыкаў міжнароднай супольнасці. У Львове некалькі гадоў таму рабіліся пэўныя спробы, але яны ні да чаго не прывялі. “Я ізноў паспрабую ініцыяваць прынамсі стварэнне Асацыяцыі перакладчыкаў у Львове, бо ў горадзе – больш за 100 перакладчыкаў мастацкай літаратуры, гэта вельмі вялікая колькасць. І з гэтага львоўскага ўтварэння ў будучыні можна было б стварыць нешта агульна ўкраінскае. Я вагаюся, ці хопіць мне духу, такое зрабіць, але мы паспрабуем”, – дадаў Анатоль Іўчанка.

Чытаць цалкам
Выйшаў “славацкі” нумар ARCHE

Выйшаў “славацкі” нумар ARCHE

Славакі гэтаксама, як беларусы, вымушаныя былі адстойваць сваю моўную і культурную адметнасць у атачэнні больш магутных краін-суседзяў. Славацкі нумар нагадвае класічныя нумары ARCHE пачатку 2000-х: тут крыху эсэістыкі (артыкул Даніэлы Капітанявай пра сужыццё славацкай большасці і венгерскай меншасці), трохі мовазнаўства (Славамір Андрэёвіч «Новы моўны закон у Славакіі»), каліва гісторыі (Любамір Дзюравіч «Наша славацкая ідэнтычнасць…») і шмат літаратуры. Лёгкая эротыка Монікі Кампанікавай, лёгкі сюррэалізм Паўла Вілікоўскага. Цэнтральная месца ў нумары займае «Кніга пра пагост», іранічны раман пра апошні людскі прытулак (з рысункамі аўтара). Традыцыйныя ўклейкі гэтым разам не гістарычныя здымкі, а коміксы Душана Талагела і Ёзафа Данглара пра Юрая Янашыка, гэткага славацкага Робін Гуда. Прысутнічае шэраг аналітычных тэкстаў, інтэрв’ю. На заканчэнне друкуюцца «Рэцэпты з сямейнага архіва» Петэра Пішцянека. Уклаў славацкі нумар і напісаў дасціпную прамову багеміст Сяргей…

Чытаць цалкам
Сустрэча з паэтам Маркам Смітам

Сустрэча з паэтам Маркам Смітам

У рамках правядзення амбасадай ЗША Другога англамоўнага слэма ў Беларусі (English Language Poetry Slam – ELPS’2010) знакаміты амерыканскі паэт сустрэнецца з сваімі беларускімі калегамі. Марк Сміт праславіўся тым, што прыдумаў і ўвёў у шырокі ўжытак новую форму прэзентацыі паэзіі, слэм, падчас якога паэты не проста чытаюць свае творы, але гуляюцца з публікай, уключаюць яе ў стварэнне і ацэнку паэтычных тэкстаў, а таксама змагаюцца адно з адным за глядацкія сімпатыі. Плануецца, што падчас сустрэчы беларускія творцы змогуць абмеркаваць з госцем перспектывы слэму, яго перавагі і хібы ў параўнанні з традыцыйнай паэзіяй. Адрозненні паміж амерыканскім і беларускім слэмам, паміж слэм-паэзіяй і паэзіяй звычайнай будуць прадэманстраваныя ў час выступаў Віталя Рыжкова, Уладзя Лянкевіча, Паўла Свярдлова, Веры і Віктара Жыбуляў ды іншых вядомых слэмераў і паэтаў. Мадэратар Андрэй Хадановіч.

Чытаць цалкам